Deep Rhodos
17-02-11, 23:35
Μερικές μέρες πριν ο δρόμος μου με έβγαλε στο νοτιότερο σημείο της Ρόδου, στο πίσω ακρωτήριο του Πρασονησίου προς αναζήτηση ενός ναυαγίου. Στον χώρο αυτό υπάρχει ένας υπέροχος πέτρινος φάρος ο οποίος με πήρε χρόνια πριν, την εποχή που αποφοιτούσα από την Αρχιτεκτονική.
Την εποχή εκείνη εκπόνησα μία πτυχιακή εργασία με θέμα την Αρχιτεκτονική των κατασκευών αυτών στον χωροχρόνο και μέσα από την διαδικασία αυτή έμαθα πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα για τα κτίσματα αυτά τα οποία θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.
Φάροι και πυρσοί με τον πρωτογενή σκοπό την επισήμανση σημείων στην ναυσιπλοΐα υπήρχαν από τότε που υπήρξε και η ναυσιπλοΐα αυτή καθαυτή.
Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη των πολιτικοοικονομικών συνθηκών οι κατασκευές αυτές προσαρμόστηκαν και εξελίχθηκαν σε οχυρωματικές προσθήκες (Κάστρα Ηρακλείου, Ρόδου και μόλοι Χανίων και Ρεθύμνου) ή και πύργοι παρατήρησης και μετάδοσης οπτικών σημάτων (Φρυκτωρίες-Βίγλες).
Οι φάροι εξαφανίστηκαν για κάποιο διάστημα ή ήταν εντελώς ευτελείς ως κατασκευές και επανεμφανίστηκαν στον Ελλαδικό χώρο στις αρχές του 19ου αιώνα στο Ιόνιο το οποίο τελούσε υπό την Αγγλική επιτήρηση. Ο παλαιότερος από αυτούς βρίσκεται στο κάστρο της Κέρκυρας και είναι κατασκευασμένος το 1822!!!
Φάροι συνέχισαν να χτίζονται με ιδιωτικές κυρίως δαπάνες από εύπορους πλοιοκτήτες και κυρίως σε εισόδους λιμανιών. Η μεγάλη όμως ακμή της φαροδομίας στον ευρύτερο χώρο επήλθε στα μέσα του 19ου αιώνα στα Οθωμανοκρατούμενα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με 2 συμβόλαια (1860 και 1890) της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μιας Γαλλικής κατασκευαστικής εταιρίας. Ο κύριος σκοπός ήταν να εξασφαλιστεί ο νέος δίαυλος Port Said –Δεδεαγάτς (Αλεξανδρούπολη) και φυσικά Εύξεινος Πόντος.
Η τελευταία φάση της φαροδομίας πραγματοποιείται από Έλληνες Μηχανικούς αποφοιτήσαντες από πανεπιστήμια της Γαλλίας άλλα και το πρώιμο τότε Σχολείο των τεχνών (Πολυτεχνείο).
Η εξέλιξη της τεχνολογίας περιθωριοποίησε τους μεγαλοπρεπείς λιθόκτιστους φάρους και εγκατέστησε αυτόματους πυρσούς ασετιλίνης (AGA).
Η χαριστική βολή δόθηκε στους φάρους τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο πού πολλοί φάροι καταστράφηκαν τόσο από τους κατακτητές όσο και από συμμαχικά στρατεύματα καθώς πίστευαν ότι αποτελούσαν παρατηρητήρια, πολυβολεία και γενικά απειλή (βλ. φάρο Γαύδου).
Με την λήξη του πολέμου και την εκμοντερνοποίηση της Ελλάδας οι φάροι αυτοί πέρασαν ακόμα περισσότερο στο περιθώριο.
Κάποια στιγμή έγινε ένα συμβούλιο προκειμένου να προστατευτούν αλλά όπως συνήθως γίνεται στην Ελλάδα τα κονδύλια καρπώθηκαν κάποιοι μάγκες δήμαρχοι που τακτοποίησαν τους φάρους τους, ενώ κάποιοι άλλοι (οι οποίοι πραγματικά αποτελούν αρχιτεκτονικά διαμάντια αλλά είχαν την τύχη να είναι απομακρυσμένοι) αφέθηκαν στην τύχη τους.
Φανταστείτε αυτό… Στην διάρκεια της εκπόνησης επισπεύτηκα έναν φάρο στον ναύσταθμο κοντά στην Ανδραβίδα..(μου διαφεύγει το όνομα του) που βρίσκονταν ένας φάρος AGA. Η κατάσταση του ήταν ελεεινή και όταν ρώτησα κάποιον αξιωματικό εκεί ακούστε τι μου είπε το άτομο. Όταν κάνανε ασκήσεις τον έβαζαν για σημάδι στις βολές τους…
Η αρχιτεκτονική των παλιών φάρων στην Ελλάδα ποικίλει μεν, κατηγοριοποιείται δε. Έχουμε πρώιμους Αγγλικούς φάρους με ομορφότερο (κατά τη γνώμη μου) τον φάρο στα Στροφάδια (ΝΔ Ιόνιο), παραδοσιακούς φάρους που θυμίζουν νησιωτική αρχιτεκτονική (πχ ο φάρος στη Τζια…υπέροχος και αυτός) Πρώιμη και ύστερη Γαλλική βιομηχανική αρχιτεκτονική (Καραμπουρνού Θερμαϊκού και Πρασονήσι Ρόδου) Νεοκλασική Ελληνική Σχολή (Ζούρβα Ύδρας, Σπαθί Σερίφου κλπ) αλλά και κάποιους οι οποίοι είναι μοναδικά κομμάτια όπως ο φάρος του Γυθείου του Γαυρίου της Ανδρου κλπ..
Έτσι λοιπόν έχουμε περίπου 110 πέτρινους ( με πύργους κυλινδρικούς πρισματικούς και πολυγωνικούς ) και περίπου 40 μεταλλικούς AGA (μεταλλικοί κιλλυνδρικοί..πχ κάβο ντόρο) και κάποιους ακόμα παλαιότερους οι οποίοι στέκουν ακλόνητοι χρόνια τώρα υπομένοντας την φθορά και την απαξίωση.
Είναι οι ίδιοι φάροι που πριν χρόνια εξασφάλιζαν τις ρότες των παππούδων μας, οι ίδιοι φάροι που μαρτύρησαν όπως και οι παππούδες μας στον μεγάλο πόλεμο..και μαρτυράνε ακόμα.
Βρείτε τους, εντοπίστε τους και αγαπήστε τους γιατί το αξίζουν.
Είμαι στην διάθεση σας για οποιαδήποτε λεπτομέρεια και διευκρίνιση Θα ήθελα να ανεβάσω και μερικές φωτό αλλά πραγματικά δέν ξέρω ποιόν να πρωτοδιαλέξω....και είναι και πολλοί...
Την εποχή εκείνη εκπόνησα μία πτυχιακή εργασία με θέμα την Αρχιτεκτονική των κατασκευών αυτών στον χωροχρόνο και μέσα από την διαδικασία αυτή έμαθα πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα για τα κτίσματα αυτά τα οποία θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.
Φάροι και πυρσοί με τον πρωτογενή σκοπό την επισήμανση σημείων στην ναυσιπλοΐα υπήρχαν από τότε που υπήρξε και η ναυσιπλοΐα αυτή καθαυτή.
Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη των πολιτικοοικονομικών συνθηκών οι κατασκευές αυτές προσαρμόστηκαν και εξελίχθηκαν σε οχυρωματικές προσθήκες (Κάστρα Ηρακλείου, Ρόδου και μόλοι Χανίων και Ρεθύμνου) ή και πύργοι παρατήρησης και μετάδοσης οπτικών σημάτων (Φρυκτωρίες-Βίγλες).
Οι φάροι εξαφανίστηκαν για κάποιο διάστημα ή ήταν εντελώς ευτελείς ως κατασκευές και επανεμφανίστηκαν στον Ελλαδικό χώρο στις αρχές του 19ου αιώνα στο Ιόνιο το οποίο τελούσε υπό την Αγγλική επιτήρηση. Ο παλαιότερος από αυτούς βρίσκεται στο κάστρο της Κέρκυρας και είναι κατασκευασμένος το 1822!!!
Φάροι συνέχισαν να χτίζονται με ιδιωτικές κυρίως δαπάνες από εύπορους πλοιοκτήτες και κυρίως σε εισόδους λιμανιών. Η μεγάλη όμως ακμή της φαροδομίας στον ευρύτερο χώρο επήλθε στα μέσα του 19ου αιώνα στα Οθωμανοκρατούμενα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με 2 συμβόλαια (1860 και 1890) της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μιας Γαλλικής κατασκευαστικής εταιρίας. Ο κύριος σκοπός ήταν να εξασφαλιστεί ο νέος δίαυλος Port Said –Δεδεαγάτς (Αλεξανδρούπολη) και φυσικά Εύξεινος Πόντος.
Η τελευταία φάση της φαροδομίας πραγματοποιείται από Έλληνες Μηχανικούς αποφοιτήσαντες από πανεπιστήμια της Γαλλίας άλλα και το πρώιμο τότε Σχολείο των τεχνών (Πολυτεχνείο).
Η εξέλιξη της τεχνολογίας περιθωριοποίησε τους μεγαλοπρεπείς λιθόκτιστους φάρους και εγκατέστησε αυτόματους πυρσούς ασετιλίνης (AGA).
Η χαριστική βολή δόθηκε στους φάρους τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο πού πολλοί φάροι καταστράφηκαν τόσο από τους κατακτητές όσο και από συμμαχικά στρατεύματα καθώς πίστευαν ότι αποτελούσαν παρατηρητήρια, πολυβολεία και γενικά απειλή (βλ. φάρο Γαύδου).
Με την λήξη του πολέμου και την εκμοντερνοποίηση της Ελλάδας οι φάροι αυτοί πέρασαν ακόμα περισσότερο στο περιθώριο.
Κάποια στιγμή έγινε ένα συμβούλιο προκειμένου να προστατευτούν αλλά όπως συνήθως γίνεται στην Ελλάδα τα κονδύλια καρπώθηκαν κάποιοι μάγκες δήμαρχοι που τακτοποίησαν τους φάρους τους, ενώ κάποιοι άλλοι (οι οποίοι πραγματικά αποτελούν αρχιτεκτονικά διαμάντια αλλά είχαν την τύχη να είναι απομακρυσμένοι) αφέθηκαν στην τύχη τους.
Φανταστείτε αυτό… Στην διάρκεια της εκπόνησης επισπεύτηκα έναν φάρο στον ναύσταθμο κοντά στην Ανδραβίδα..(μου διαφεύγει το όνομα του) που βρίσκονταν ένας φάρος AGA. Η κατάσταση του ήταν ελεεινή και όταν ρώτησα κάποιον αξιωματικό εκεί ακούστε τι μου είπε το άτομο. Όταν κάνανε ασκήσεις τον έβαζαν για σημάδι στις βολές τους…
Η αρχιτεκτονική των παλιών φάρων στην Ελλάδα ποικίλει μεν, κατηγοριοποιείται δε. Έχουμε πρώιμους Αγγλικούς φάρους με ομορφότερο (κατά τη γνώμη μου) τον φάρο στα Στροφάδια (ΝΔ Ιόνιο), παραδοσιακούς φάρους που θυμίζουν νησιωτική αρχιτεκτονική (πχ ο φάρος στη Τζια…υπέροχος και αυτός) Πρώιμη και ύστερη Γαλλική βιομηχανική αρχιτεκτονική (Καραμπουρνού Θερμαϊκού και Πρασονήσι Ρόδου) Νεοκλασική Ελληνική Σχολή (Ζούρβα Ύδρας, Σπαθί Σερίφου κλπ) αλλά και κάποιους οι οποίοι είναι μοναδικά κομμάτια όπως ο φάρος του Γυθείου του Γαυρίου της Ανδρου κλπ..
Έτσι λοιπόν έχουμε περίπου 110 πέτρινους ( με πύργους κυλινδρικούς πρισματικούς και πολυγωνικούς ) και περίπου 40 μεταλλικούς AGA (μεταλλικοί κιλλυνδρικοί..πχ κάβο ντόρο) και κάποιους ακόμα παλαιότερους οι οποίοι στέκουν ακλόνητοι χρόνια τώρα υπομένοντας την φθορά και την απαξίωση.
Είναι οι ίδιοι φάροι που πριν χρόνια εξασφάλιζαν τις ρότες των παππούδων μας, οι ίδιοι φάροι που μαρτύρησαν όπως και οι παππούδες μας στον μεγάλο πόλεμο..και μαρτυράνε ακόμα.
Βρείτε τους, εντοπίστε τους και αγαπήστε τους γιατί το αξίζουν.
Είμαι στην διάθεση σας για οποιαδήποτε λεπτομέρεια και διευκρίνιση Θα ήθελα να ανεβάσω και μερικές φωτό αλλά πραγματικά δέν ξέρω ποιόν να πρωτοδιαλέξω....και είναι και πολλοί...