[neokles]

Επιτρέψτε μου να σκεφτώ φωναχτά (διαβαστά)

Διαβάζοντας κανείς την θεωρία αποσυμπίεσης θα δει ότι όταν ο υπερκορεσμός ενός υγρού από ένα αέριο περάσει κάποια συγκεκριμένη τιμή τότε δημιουργούνται φυσαλίδες. Άρα ίσως δεν υπάρχει πρόβλημα να προγραμματίζει τις βουτιές του με όποια σειρά θέλει. Για να δημιουργηθούν φυσαλίδες θα πρέπει ο υπερκορεσμός να ξεπεράσει κάποιες τιμές. Ενώ όμως οι τιμές πχ για το νερό είναι εύκολο να υπολογιστούν, η διάλυση και αποβολή του αζώτου απο το ανθρώπινο σώμα είναι αρκετά πιο σύνθετο πρόβλημα. Για τον υπολογισμό αυτόν χρησιμοποιούμε ένα Haldanean Model

Αν όμως κοιτάξει λίγο πιο προσεκτικά θα δει ότι δεν υπάρχει ένα Haldanean Model. Το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ έχει φτιάξει το δικό του μοντέλο και με αυτό δημιούργησε τον US Navy Dive Table. Η PADI έχει φτιάξει το δικό της βάση του οποίου έχει δημιουργήσει το RDP (Recreational Dive Planner). Οι περισσότερες εταιρείες που φτιάχνουν καταδυτικά computer έχουν το δικό τους αλγόριθμο βασισμένο σε κάποιο δικό τους Ηaldanean model. Οι διαφορές είναι τόσο στον αριθμό των θεωρητικών διαμερισμάτων, στα M-values του καθενός, και στο πως υπολογίζεται πόσο άζωτο διαλύεται και αποβάλλεται από τον οργανισμό μας σε δεδομένο χρόνο. Όλα τα μοντέλα που έχουν αποδειχθεί στην πράξη πως δουλεύουν (δεν προκαλούν DCS) είναι σωστά.

Έτσι αν φτιάξουμε ένα θεωρητικό profile 3ων βουτιών που γίνονται σε μια μέρα και τα υπολογίσουμε με κάθε πίνακα ξεχωριστά θα βρούμε άλλα no-deco limits ιδιαίτερα όταν οι χρόνοι επιφανείας είναι σχετικά μικροί. Οι διαφορές δεν θα οφείλονται σε διαφορετικές στρογγυλοποιήσεις, ή σε μεγαλύτερο συντηρητισμό (μόνο) κάποιου μοντέλου. Εδώ θα έρθει κάποιος και θα αναρωτηθεί «γιατί βρε παιδί μου οι χρόνοι είναι διαφορετικοί; εγώ την ίδια βουτιά έκανα». Φυσικά η πραγματική μερική πίεση του αζώτου στον οργανισμό μας θα είναι η ίδια. Αν υπήρχε ένα «αζωτόμετρο» θα μέτραγε ακριβώς την ίδια πίεση αφού όπως καταλαβαίνουμε δεν υπάρχει συσχέτιση του αζώτου που απορροφά (και αποβάλει) ο οργανισμός μας με τον πίνακα που έχουμε στην τσέπη του BCD μας.

Τότε γιατί τα διάφορά σωστά μοντέλα έχουν τόσες διαφορές; Η απάντηση βρίσκεται (και έρχομαι στο θέμα) στο ότι κάθε μοντέλο κάνει διαφορετικά assumptions (παραδοχές) για να βγάλει τις τιμές. Πχ ένα σημαντικό assumption του RDPlanner είναι ότι οι βουτιές είναι no-deco. Μόλις κάνουμε DECO dive o RDP ουσιαστικά μας στέλνει σπίτι ενώ ο US Navy όχι. Επίσης πολλά Dive Computers κάνουν την παραδοχή ότι η βουτιές μας έχουν ένα συγκεκριμένο χρόνο επιφανείας (30 ή 60 λεπτά δεν θυμάμαι ακριβώς). Αν παραβιάσουμε κάποια από αυτά τα assumptions τότε το άζωτο που έχουμε σε κάποιο σημείο του οργανισμού μας θα είναι μεγαλύτερο από αυτό που έχει υπολογίζει ο σχεδιαστής του μοντέλου. Έτσι θα είμαστε σε αυξημένο κίνδυνο DCS. Αν λοιπόν ο σχεδιαστής του μοντέλου που χρησιμοποιούμε έχει κάνει τους υπολογισμούς του με το assumption ότι η πρώτη βουτιά είναι η βαθύτερη και οι επόμενες σταδιακά ρηχότερες, τότε αυτό πρέπει να το τηρήσουμε ώστε το μοντέλο να μας καλύπτει. Σε κάθε πίνακα και computer υπάρχουν (ή θα έπρεπε να υπάρχουν) αυτά τα assumptions.

Το πώς επηρεάζονται οι τιμές με βάση τις «παραβιάσεις» αυτών των παραδοχών θα ήταν ευκολότερο να το δούμε με κάποια παραδείγματα. Σκέφτομαι όμως μήπως είναι too much.

Συνοψίζοντας την σκέψη μου, θεωρώ ότι ο περιορισμός «βαθύτερη πρώτη και κάθε επόμενη σταδιακά ρηχότερη» έχει να κάνει μόνο με το πώς υπολογίζουμε το πόσο άζωτο έχουμε μέσα μας και όχι με την πραγματική μερική πίεση αζώτου στους ιστούς μας. Αν αυτή είχαμε την δυνατότητα να την ξέρουμε πραγματικά (και όχι θεωρητικά όπως σήμερα) τότε σίγουρα θα μπορούσαμε να καταργήσουμε όχι μόνο αυτή αλλά ίσως τις περισσότερες καταδυτικές πρακτικές.