[Χρηστος Ευθυμιου]

Σε ένα πραγματικό περιστατικό ανάγκης αν έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν δύτη που έμεινε από αέριο ή για άλλον λόγο που δεν μπορεί να αναπνεύσει, έχουμε έναν δύτη ο οποίος είναι αγχωμένος, εξαντλημένος χωρίς έλεγχο των κινήσεων του και το χειρότερο από όλα είναι πανικόβλητος. Αυτό το σενάριο αγγίζει με ελάχιστες μικρές διαφορές την πραγματικότητα και ισχύει για όλους τους δύτες που θα βρεθούν ξαφνικά χωρίς δυνατότητα αναπνοής. Αυτός, ο αγχωμένος, εξαντλημένος, πανικόβλητος χωρίς αέριο και χωρίς έλεγχο των κινήσεων του δύτης, κατά πάσα πιθανότητα θα προκαλέσει άθελα μια σειρά άλλων προβλημάτων στο ίδιο και ίσως στο ζευγάρι του όπως π.χ. αν με την πρώτη αναπνοή που θα πάρει ρουφήξει και λίγο νερό, αν ξεσπάσει βήχας και του φεύγει ο ρυθμιστής από το στόμα, αν γεμίσει η μάσκα του νερό και πολλά άλλα.... και δεν θέλω καν να σκεφτώ τι θα γίνει αν προλκλειθεί λαρυγγόσπασμος (LARYGOSPASMUS). Παραδέχωμαι πως είναι μια ακραία περίπτωση, όμως η ακραία περίπτωση χρήζει βοήθειας. Αν είναι περιστατικό μικρής δυσκολίας που συμβαίνει συχνά, τότε τερματίζουμε ομαλά την κατάδυση και είναι εντάξει για όλους τους συμμετέχοντες.

Θα επιμείνω λοιπόν στην ακραία περίπτωση ενός πανικόβλητου δύτη.
Σχεδόν χωρίς καμία εξαίρεση πανικόβλητοι δύτες έχουν τάση φυγής προς την επιφάνεια. Ακόμα και αν έχουν καταφέρει να αναπνεύσουν 1-2 φορές ο κίνδυνος συνεχίζει να είναι πολύ μεγάλος. Από περιγραφές αυτοδυτών που βρέθηκαν σε προχωρημένο στάδιο πανικού προκύπτει το συμπέρασμα, ότι όλοι τους είχαν παρόμοια συμπεριφορά και στο κορύφωμα του πανικού το μόνο που θυμούνται είναι ότι ήθελαν να φτάσουν στην επιφάνεια. Επομένως το 2,13m L/H του δίνει την δυνατότητα να απομακρυνθεί από κοντά μας, να μας παρασύρει προς την επιφάνεια μη μπορώντας να του προσφέρουμε ουσιαστική βοήθεια.
Ξαφνικά λοιπόν αντί να βοηθήσουμε, γινόμαστε μέρος του προβλήματος με άγνωστη κατάληξη για το ζευγάρι. Να επισημάνω ακόμα ότι οι δυνάμεις που αναπτύσσει ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε κατάσταση πανικού είναι απίστευτα μεγάλες. Για αυτό τον λόγο προσωπικά πιστεύω για καταδύσεις αναψυχής δεν ενδείκνυται χρήση L/H.

Πως βοηθάμε όμως σε μια τέτοια περίπτωση??

1. Μόλις γίνει αντιληπτό το πρόβλημα επικεντρώνουμε την προσοχή μας και αξιολογούμε τον κίνδυνο που βρίσκεται ο δύτης, προσπαθούμε να τον πλησιάσουμε εμείς και δεν περιμένουμε να έρθει εκείνος σε εμάς, πετυχαίνοντας έτσι δύο πράγματα ταυτόχρονα.

· Κερδίζουμε πολύτιμο χρόνο (δευτερόλεπτα αλλά είναι πολύ σημαντικά) και αποκτούμε άμεσα τον έλεγχο

· Η κίνηση μας επιδρούν θετικά στην ψυχολογία του, αφού καταλαβαίνει ότι έγινε αντιληπτό το πρόβλημα του.

2. Χωρίς άλλο του δίνουμε τον δικό μας ρυθμιστή βοηθώντας τον να αναπνεύσει, (πολλές φορές δεν είναι σε θέση να αναπνεύσει μόνος του) κατόπιν εμείς χρησιμοποιούμε τον εφεδρικό μας ρυθμιστή, πετυχαίνοντας πάλι δυο πράγματα ταυτόχρονα.

· Ελέγχουμε την κατάσταση και δεν του δίνουμε την ευκαιρία να μας αρπάξει βίαια τον δικό μας ρυθμιστή (συμβαίνει πολύ ταχτικά) προκαλώντας άθελα και άλλα προβλήματα όπως περιέγραψα ποιο πάνω.

· Επιδρούμε αποτελεσματικά στην ψυχολογία του και του δίνουμε την σιγουριά ότι μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Μας εμπιστεύεται και δέχεται την βοήθεια μας. Πρέπει να ξέρετε ότι σε κατάσταση πανικού οι περισσότεροι δύτες δεν δέχονται την βοήθεια και ανακλαστικά αναζητούν την φυγή προς την επιφάνεια.

3. Τον φέρνουμε κοντά μας και τον κρατάμε με το ένα χέρι από τον ιμάντα του BCD του έχοντας πλέον συνεχόμενη σωματική και οπτική επαφή πρόσωπο με πρόσωπο, πετυχαίνοντας πάλι δύο πράγματα.

· Έχουμε αποκλείσει το ενδεχόμενο να φύγει προς τα πάνω και να μας παρασύρει μαζί του.

· Αρχίζει σταδιακά να μειώνεται ο πανικός του.

4. Τον παρακολουθούμε συνεχώς και προσαρμοζόμαστε ανάλογα με τις αντιδράσεις του ξεκινώντας ταυτόχρονα ελεγχόμενη ανάδυση προσέχοντας πάντα την πλευστότητα και των δύο μας (πρώτα ρυθμίζουμε την δική μας και μετά την δική του) και έχουμε πετύχει συνολικά τα εξής.

· Έχουμε τον απόλυτο έλεγχο στα πρώτα κρίσιμα δευτερόλεπτα.

· Του δώσαμε αέρα αποτρέποντας την φυγή του προς τα πάνω.

· Αντιμετωπίσαμε τον πανικό του.

· Του δώσαμε την αίσθηση πως μπορούμε να τον βοηθήσουμε αποτελεσματικά.

· Καταλαβαίνει ότι αρχίσαμε την άνοδο και επομένως επανέρχεται σιγά σιγά σε ενεργεί συμμετοχή, οπότε διευκολύνει την προσπάθεια μας.

Η όλη διαδικασία μέχρι να αρχίσει η ανάδυση διαρκεί περίπου 20 έως 30 δευτερόλεπτα.
Εάν δεν κατορθώσουμε να ελέγξουμε την κατάσταση στα πρώτα δευτερόλεπτα είναι σχεδόν βέβαιο πως ο κάθε δύτης θα φύγει προς τα πάνω.

Τα παραπάνω αποτελούν μόνο έναν κορμό παρέμβασης και από περίπτωση σε περίπτωση μπορεί να χρειάζονται και άλλου είδους ενέργειες ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας.

Τέλος για να βοηθήσουμε αποτελεσματικά προϋπόθεση είναι τα εξής:

· Πολύ καλή εκπαίδευση
· Συνεχόμενη εξάσκηση
· Εμπειρία
· Ψυχραιμία
· Ικανότητα

Τα παραπάνω αποτελούν προσωπική μου άποψη και εμπειρία και δεν έχουν οπωσδήποτε χρήση για τον κάθε αυτοδύτη, θεωρώ όμως σημαντικό να γνωρίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για το θέμα.

Χρήστος Ευθυμίου