Τα βαθύμετρα (έτσι για να μην ξεχνάμε)

[Χρηστος Ευθυμιου]

Βαθύμετρα:

Στα μέσα της δεκαετίας του '70 υπήρχαν διάφορα βαθύμετρα αφού εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ακόμα Dive Computer,
έτσι έπρεπε στις καταδύσεις μας να χρησιμοποιούμε ρολόι για να ελέγχουμε τον χρόνο κατάδυσης, βαθύμετρο για να
ελέγχουμε το βάθος, καταδυτικό πίνακα για να ξέρουμε αν έπρεπε να κάνουμε στάσεις αποσυμπίεσης και σε ποιο βάθος.
Ο συνδυασμός όλων αυτών όπως θα διαπιστώσετε πιο κάτω απαιτούσαν-απαιτούν γνώση και πειθαρχεία για ασφαλείς καταδύσεις.

Βαθύμετρο: Boyle-Mariotte



Είναι απλό φτηνό (κόστιζε εκείνη την εποχή μερικά μόνο σημερινά Ευρώ) και λειτουργεί με τους κανόνες της φυσικής, εξ ου
και η ονομασία του "Βαθύμετρο Boyle-Mariotte".
Το βαθύμετρο δείχνει με πολύ μεγάλη ακρίβεια (μέχρι τα 40m) ανεξάρτητα από την βαρομετρική πίεση της ατμόσφαιρας και δεν
έχει μηχανικά,ηλεκτρικά ή ηλεκτρονικά μέρη, έτσι μπαίνει στην κατηγορία του πιο ασφαλούς βαθύμετρου. Έχει άλλο ένα σημαντικό
πλεονέκτημα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καταδύσεις σε μεγάλο υψόμετρο χωρίς καμία ρύθμιση και μας δείχνει πάντα το πραγματικό
βάθος ανάλογα ακόμα και με την πυκνότητα του γλυκού ή θαλασσινού νερού.

Ως γνωστόν, σε μεγάλο υψόμετρο το βάθος των στάσεων αποσυμπίεσης είναι μικρότερο ανάλογα με το υψόμετρο, έτσι λοιπόν πρέπει
να υπολογίσουμε το αντίστοιχο βάθος των εκάστοτε στάσεων αποσυμπίεσης π.χ. στα 6m και στα 3m χρησιμοποιώντας τον εξής
μαθηματικό τύπο ανάλογα με το υψόμετρο που βρισκόμαστε.

Παράδειγμα: σε υψόμετρο 2000m

Γνωρίζουμε ότι η ατμοσφαιρική πίεση μειώνεται κατά 0,01bar ανά 100m υψόμετρο, επομένως
η βαρομετρική πίεση στα 2000m έχει ως εξής:





Σε υψόμετρο 2000m λόγω της διαφοράς της βαρομετρικής πίεσης, η στάση αποσυμπίεσης
στα 6m πρέπει να γίνει στα 4,8m και η στάση στα 3m στα 2,4m αντίστοιχα.

Περισσότερα για κατάδυση σε μεγάλο υψόμετρο εδώ

Βαθύμετρο κλειστού συστήματος:



Είναι κατάλληλο για καταδύσεις στη θάλασσα και σε λίμνες που βρίσκονται σε μέγιστο υψόμετρο 250m.
Δεν είναι κατάλληλο για μεγαλύτερο υψόμετρο από 250m, διότι είναι κλειστού συστήματος και η ένδειξη του αρχίζει στην επιφάνεια
της θάλασσας, δηλαδή στα 0m τα οποία αντιστοιχούν με 1bar ατμοσφαιρική πίεση.
Στο παράδειγμα μας όμως σε υψόμετρο 2000m η ατμοσφαιρική πίεση είναι 0,8bar, το βαθύμετρο κλειστού κυκλώματος, σε βάθος 2m
θα δείχνει 0m, επομένως έχουμε λανθασμένη ένδειξη σε όλα τα βάθη. Εκτός αυτού στο βαθύμετρο κλειστού συστήματος δεν έχουμε
δυνατότητα ρύθμισης διακύμανσης της βαρομετρικής πίεσης της ατμόσφαιρας η οποία όπως γνωρίζουμε κυμαίνεται μεταξύ 980mbar
και 1030mbar (κανονική 1013,25mbar).

Είναι ακατάληλλο-επικίνδυνο για καταδύσεις σε υψόμετρο πάνω από 250m.

Βαθύμετρο με ρύθμιση της βαρομετρικής πίεσης:



Πριν από κάθε βουτιά ρυθμίζουμε τον δείκτη που μας δείχνει το βάθος στο "0" περιστρέφοντας την επάνω επιφάνεια του βαθύμετρου
δεξιά ή αριστερά ανάλογα με την βαρομετρική πίεση, έτσι με την ρύθμιση συνυπολογίζει (μετράει) με ακρίβεια την ατμ. πίεση στο
ύψος της θάλασσας ή στο εκάστοτε ύψος της λίμνης που βρισκόμαστε. Έτσι λοιπόν με αυτό τον τρόπο ρυθμίζουμε τις όποιες διακυμάνσεις
της βαρομετρικής πίεσης της ατμόσφαιρας και μπορούμε με ασφάλεια να το χρησιμοποιήσουμε σε οποιοδήποτε υψόμετρο.

Παρατήρηση:
Οι διακυμάνσεις της ατμ. πίεσης, (χαμηλό-υψηλό βαρομετρικό), κυμαίνεται από 980mbar έως 1030mbar (κανονικό 1013,25mbar),
για τους υπολογισμούς μας οι διακυμάνσεις της ατμ. πίεσης είναι αμελητέο μέγεθος, γι' αυτό υπολογίζουμε με 1bar.

Χρήστος Ευθυμίου