Κάπνισμα, επικίνδυνη απόλαυση ?

[Χρηστος Ευθυμιου]

Ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία δεν υπάρχει καμία μα καμία αμφιβολία, το γράφουν και οι κατασκευαστές των τσιγάρων επάνω στα πακέτα με έντονη γραφή

ΟΙ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΠΡΟΩΡΑ, "ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ".



Τι συμβαίνει όμως με τους αυτοδύτες καπνιστές, κινδυνεύουν περισσότερο από τους αυτοδύτες που δεν καπνίζουν ? η απάντηση είναι ξεκάθαρη, οι καπνιστές αυτοδύτες κινδυνεύουν περισσότερο.

Παγίδευση αερίων

Το αναπνευστικό σύστημα καλύπτεται επιφανειακά από μια πολύ λεπτή βλεννώδη μεμβράνη που σκοπό έχει να παρακρατεί τα μικροσωματίδια που αναπνέουμε. Στους καπνιστές όμως εκτός από τα μικροσωματίδια παρακρατεί και τις διάφορες βλαβερές ουσίες (261 συνολικά) που παρασύρονται με την εισπνοή του καπνού στους πνεύμονες.
Η μεμβράνη η οποία παρακρατεί τις βλαβερές ουσίες και τα στερεά μικροσωματίδια αλλοιώνεται (σκληραίνει) από το μακροχρόνιο και συστηματικό κάπνισμα.
Το χειρότερο επακόλουθο σε έναν καπνιστή αυτοδύτη το οποίο δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό, είναι η φραγή των κυψελίδων από την βλεννώδη μεμβράνη. Το αναπνευστικό αέριο εισχωρεί στις κυψελίδες αλλά η βλεννώδη μεμβράνη η οποία έχει αλλοιωθεί (έχει σκληρύνει) από το κάπνισμα δυσχεραίνει την ομαλή έξοδο των αερίων. “Το αέριο παγιδεύεται”. Η δυσκολία εξόδου των αερίων από τις κυψελίδες στην διαδικασία ανόδου μετά από μια βαθιά κατάδυση έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνει την εσωτερική πίεση ξεπερνώντας πολλές φορές τα όρια της αντοχής τους και κάποιες από αυτές κυρίως οι αδύναμες αρχίζουν να “σπάνε”. Με λίγα λόγια έχουμε ένα βαροτραύμα το οποίο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα προκαλώντας ακόμα και νόσο. ** Είναι ένας από τους ποιο σοβαρούς παράγοντες ατυχημάτων που αποδεδειγμένα έγιναν όλα σωστά, δηλαδή κρατήθηκαν, ταχύτητα ανόδου και στάσεις αποσυμπίεσης και παρ’ όλα αυτά ο “ασθενής δύτης” κατέληξε στον θάλαμο αποσυμπίεσης για θεραπεία. Βεβαία, δεν είναι καθημερινό γεγονός, συμβαίνει κατά διαστήματα, αλλά δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία ώστε να έχουμε ένα τεκμηριωμένο πόρισμα, όμως εκείνο που είναι βέβαιο, είναι ότι αυτά τα “περίεργα ατυχήματα”, συμβαίνουν στην πλειοψηφία τους σε δύτες που καπνίζουν συστηματικά. Επίσης δεν ξέρουμε ακόμα και τον συνδυασμό κάποιων αιτιών που τα προκαλούν, π.χ. λίγος ύπνος την προηγούμενη ημέρα, χρήση αλκοόλ ή και διάφορες άλλες αιτίες. Είναι όμως εξακριβωμένο, ότι το κάπνισμα αποτελεί την κύρια αιτία αυτών των ατυχημάτων.

Το μονοξείδιο του άνθρακα

Άλλό ένα στοιχείο που παρατηρείτε μόνο σε καπνιστές είναι η μόνιμη και αυξημένη ύπαρξη μονοξειδίου του άνθρακα (CO) στο αίμα. Με την εισπνοή του καπνού στους πνεύμονες δεσμεύεται το CO, η οποία δέσμευση διαρκεί χρονικά περισσότερο από την δέσμευση του Ο2 με αποτέλεσμα να υπάρχει μια ποσότητα CO για μεγάλο χρονικό διάστημα ξεπερνώντας τα χρονικά όρια της βουτιάς πριν από την αποδέσμευση και την φυσιολογική εκπνοή του. Άλλος ένας σοβαρός παράγοντας είναι ότι η δέσμευση του CO είναι 300 φορές μεγαλύτερη από την δέσμευση του Ο2 και κατ’ επέκταση για όσο χρονικό διάστημα υπάρχει CO στο αίμα δεσμεύεται μικρότερη ποσότητα Ο2 από ότι στον οργανισμό ενός αυτοδύτη που δεν καπνίζει. Σε ακραίες περιπτώσεις στους συστηματικούς καπνιστές αυτοδύτες μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και ανεπάρκεια Ο2. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε και την ύπαρξη CO στο αέριο που αναπνέουμε το οποίον προστίθεται στο ήδη υπάρχον χωρίς να γνωρίζουμε ποτέ την ακριβή ποσότητα η οποία εξαρτάται πάντα από τον την ποιότητα του αναπνεύσιμου αερίου. Ο J. Y. Cousteau περιγράφει σε ένα βιβλίο του ότι σε μια κατάδυση σε –40m παρουσιάστηκαν σοβαρά προβλήματα σε όλους τους δύτες της ομάδας και η αιτία ήταν, όπως έδειξαν οι αναλύσεις που έγιναν αργότερα στο αναπνευστικό αέριο, οφειλόταν στην ύπαρξη CO σε ποσότητα 500 ppm = 0,05 Vol%. Τα όρια δόσης αναπνοής CO ανά ημέρα, είναι 100 ppm = 0,01 Vol%.

Νικοτίνη

Η νικοτίνη δυσχεραίνει την κυκλοφορία του αίματος. Ειδικά στους μακροχρόνιους καπνιστές επηρεάζει την κυκλοφορία του αίματος κυρίως στους μύες της καρδιάς, του μυελού και των άκρων. Εκτός των παραπάνω, η νικοτίνη προκαλεί στένωση των τριχοειδών αγγείων των ιστών με αποτέλεσμα κατά την άνοδο και στις στάσεις αποσυμπίεσης να καθυστερεί η απόδοση του Ν2 από τα τριχοειδή αγγεία προς το αίμα και έτσι ευνοείτε η δημιουργία μικροφυσαλίδων. Χωρίς αμφιβολία υπάρχει αυξημένος κίνδυνος νόσου. Το τι μπορούν να προκαλέσουν οι μικροφυσαλίδες είναι λίγο-πολύ γνωστό (βλέπε σύντομη περιγραφή ποιο πάνω ** Παγίδευση αερίων).

Συμπέρασμα

Κάπνισμα και κατάδυση δεν συμβιβάζονται. Εκτός από τη αυξημένη προδιάθεση νόσου, το κάπνισμα έχει και μια σειρά άλλων σοβαρών επιπτώσεων στον οργανισμό που είναι ευρέως γνωστές. Αλλά, αν κάποιος δεν μπορεί (δεν θέλει) να κόψει τελείως το κάπνισμα, τουλάχιστον, ας αποφεύγει το κάπνισμα 2-3 ώρες πριν και μετά την κατάδυση.