Αποσυμπίεση όταν οι συνθήκες αλλάζουν

[Dimitris Galon]

Αρχικό μήνυμα απο Nikos Vardakas

Δημήτρη, γεια χαρά!

Γεια σου και σε σένα Νίκο!
Πριν απαντήσω στα ερωτήματα σου θα πρέπει να δηλώσω, για αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι δεν δίνω „μάθημα“ Ratio Deco, ότι σημείο αναφοράς μου είναι το RD όπως το έχει περιγράψει ο „εφευρέτης“ του Andrew Georgitsis και όχι όπως διδάσκεται στα σχολεία των GUE (αν και εκεί υπάρχουν διαφορές από εκπαιδευτή σε εκπαιδευτή), ότι δεν προτείνω σε κανέναν να το δοκιμάσει χωρίς την ανάλογη εκπαίδευση, ότι πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο να γίνουν λάθη και για τα λάθη αυτά ουδεμία ευθύνη φέρω, ότι χρησιμοποιώ RD στις καταδύσεις μου αφού έχω συγκρίνει τα ενδεχόμενα προφίλ των καταδύσεων με προγράμματα όπως τα Deco Planer, V-Planner και GAP, ότι οι άνθρωποι που καταδύονται μαζί μου χρησιμοποιούν και αυτοί RD.
Επίσης θα πρέπει να δηλώσω ότι το επίπεδο της GUE εκπαίδευσης μου (Fundamentals) δεν μου επιτρέπει να καταδύομαι σαν GUE-F-Diver βαθύτερα από 30 μέτρα ούτε να χρησιμοποιώ RD, από την άλλη όμως η εκπαίδευση μου σαν IANTD-Trimix Diver, μου δίνει την δυνατότητα να καταδύομαι σε μεγάλα βάθη χρησιμοποιώντας ότι θέλω.
Γνωρίζω ότι πρόκειται για διπλή ηθική και σίγουρα θα ήταν καλό να ξεκινήσει ένα thread σε σχέση με αυτό το θέμα, μια και η πρακτική αυτή (τουλάχιστον γι΄ αυτούς οι οποίοι έχοντας μια ολοκληρωμένη trimix εκπαίδευση, αποφάσισαν να εκπαιδευτούν και στα σχολεία της GUE με αποτέλεσμα να αναθεωρήσουν τα της κατάδυσης ανακαλύπτοντας την από την αρχή) εφαρμόζεται κατά κόρον. Επίσης θα ήθελα να πω ότι το RD δεν είναι πνευματική ιδιοκτησία ενός και μόνο οργανισμού, αλλά χρησιμοποιείται από πολλούς εκπαιδευτές διαφορετικών οργανισμών, όπως IANTD, TDI κλπ. Στην δικιά μου περίπτωση το RD προέκυψε από τον IANTD εκπαιδευτή μου και την εκπαίδευση που έλαβα εδώ στην Γερμανία. Σίγουρα όταν θα κάνω το GUE-T1 (δεν τα έχω καταφέρει μέχρι στιγμής, καθώς αφ΄ ενός δεν μπορώ να αντεπεξέλθω προς το παρών οικονομικά, είναι ακριβό πακέτο, αφ΄ ετέρου ο εκπαιδευτής με τον οποίο θέλω να το κάνω, Mario Arena, δεν έχει κενή θέση μέχρι την άνοιξη του 2009) θα μπορέσω να αναφερθώ με προσωπική εμπειρία στον τρόπο χρήσης του RD από τους GUE.
Συγγνώμη αν σε κούρασα αλλά ήταν πράγματα που έπρεπε να λεχθούν, τουλάχιστον για να ξεκαθαρίσει λίγο το τοπίο. Ξεκινώ λοιπόν με την πρώτη σου ερώτηση σε σχέση με την αποσυμπίεση με Ο2 στα 6 μέτρα.

Αρχικό μήνυμα απο Nikos Vardakas

γνωρίζω πως ο χρόνος αυτός περιλαμβάνει κάποιους "κύκλους οξυγόνου" εννοώντας τα διαλείμματα που κάποιος θα πρέπει να συμπεριλάβει μεταξύ συγκεκριμένων χρονικών διαστημάτων αναπνέοντας το χαμηλότερο σε οξυγόνο μίγμα. Τι διαστήματα εισάγεις; Τα διαστήματα αυτά είναι εκτός χρόνου αποσυμπίεσης, έτσι δεν είναι;

Νίκο, χρειάζονται 2-3 λεπτά μέχρι να ολοκληρωθεί ένας κύκλος του κυκλοφορικού, γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπ΄όψιν όχι μόνο στο O2 Window, αλλά και στα Back Gas Breaks. Εγώ προσωπικά όταν περνάω από Nitrox 50 σε καθαρό O2, κάνω ένα τρίλεπτο „clean up“ με BG στο τέλος της στάσεως των 9 μέτρων πριν περάσω στο οξυγόνο. Την τρίλεπτη αυτή στάση δεν την υπολογίζω έξτρα αλλά την εντάσσω στον συνολικό χρόνο της αποσυμπίεσης. Επίσης δεν κάνω Back Gas Breaks στην στάση των 6 μέτρων αν ο χρόνος αποσυμπίεσης, στην συγκεκριμένη αυτή στάση, δεν υπερβαίνει τα 20 λεπτά. Αν τα υπερβαίνει, τα Breaks μου είναι 10 προς 5 (ο Georgitsis προτείνει 12 προς 6). Αυτό σημαίνει ότι 10 λεπτά είμαι στο Ο2 και 5 λεπτά στο BG. Το 10 προς 5 με διευκολύνει στον υπολογισμό του χρόνου, επίσης εγώ προσωπικά εντάσσω τα BG Breaks στον συνολικό χρόνο αποσυμπίεσης, άλλοι τα εντάσσουν χώρια.

Αρχικό μήνυμα απο Nikos Vardakas

Ποια(ες) στρατηγικές χρησιμοποιείς για να διαμορφώσεις τους χρόνους στις στάσεις σου; Πως επιλέγεις το χρόνο για την κάθε στάση;

Χωρίζω τις στάσεις μου σε τμήματα (segments) επειδή έτσι το έμαθα, αλλά και επειδή έτσι με βολεύει μια και είναι πολύ πρακτικό να ξέρω αυτόματα ότι π.χ. στο Ratio Deco 1:2 στο τμήμα των 6 μέτρων αναλογεί Ο2 και στο τμήμα των 21-9 μέτρων Nitrox 50, καθώς και στο τμήμα των 36-24 μέτρων αναλογεί Back Gas. Είναι πολύ βολικό μια και τεμαχίζει την αποσυμπίεση σε επιμέρους κομμάτια τα οποία είναι πιο εύκολο να θυμάται κανείς, από το να αποστηθίζει μια λίστα αριθμών.

Επίσης στο Ratio Deco 1:2 (a la Georgitsis, δεν κουράζομαι να το τονίζω) οι σχέσεις είναι:

Χρόνος αποσυμπίεσης = Χρόνος βυθού x 2

Αυτό σημαίνει ότι σε μια κατάδυση 66 μέτρων (set point του RD 1:2) με παραμονή π.χ. 20 λεπτών, ο χρόνος αποσυμπίεσης θα είναι 2 x 20 = 40 λεπτά.

Τον μισό του χρόνου αυτού (20 λεπτά) παραμένω στο τμήμα των 6 μέτρων με Ο2. Ο Georgitsis λέει επίσης, „μείνε τα 80% του χρόνου αυτού στα 6 μέτρα, και χρησιμοποίησε τουλάχιστον τα 20% του χρόνου για να αναδυθείς αργά στην επιφάνεια“. Εγώ προσωπικά παραμένω 100% του χρόνου στα 6 μέτρα και στην συνέχεια αναδύομαι από το βάθος αυτό ως την επιφάνεια σε χρονικό διάστημα 3-4 λεπτών.

Τον άλλον μισό χρόνο αποσυμπίεσης (20 λεπτά) τον περνώ στο τμήμα των 21-9 μέτρων (5 στάσεις) αναπνέοντας Nitrox 50 χρησιμοποιώντας το λεγόμενο S-Curve μοντέλο (ειρήσθω εν παρόδω).

Στο τμήμα των 36-24 μέτρων (5 στάσεις) παραμένω τον μισό χρόνο του Nitrox 50 τμήματος (10 λεπτά, άρα το ¼ του συνολικού decotime) αναπνέοντας Back Gas. Το προφίλ του τμήματος αυτού πρέπει να είναι εκθετικό (exponential).

Λίγα λόγια τώρα για την S-Curve σε σχέση με την γραμμική μέθοδο (βλ. για περισσότερες πληροφορίες το pdf του Andrew που παρατέθηκε σε κάποιο από τα προηγούμενα ποστ).

Η μέθοδος S-Curve χρησιμοποιείται για να θέσει σε λειτουργία το O2 window και προϋποθέτει τουλάχιστον 3 λεπτά στην πρώτη στάση (21 μέτρα) αυτού του τμήματος (έναν κύκλο του κυκλοφορικού). Υπολογίζεται δε ως εξής. Γνωρίζω από την σχέση 1:2 ότι ο χρόνος στο τμήμα 21-9 ισούται με τον χρόνο βυθού, άρα 20 λεπτά. Τον χρόνο αυτόν θα πρέπει να τον μοιράσω δια του 5 που είναι οι στάσεις αποσυμπίεσης στα 21, 18, 15, 12 και 9 μέτρα. Το αποτέλεσμα 20:5 μας δίνει 4 λεπτά σε κάθε στάση δηλ.

09 μέτρα 4´
12 μέτρα 4´
15 μέτρα 4´
18 μέτρα 4´
21 μέτρα 4´

Το μοντέλο αυτό είναι γραμμικό και θα πρέπει να αλλαχθεί σε S-Curve.
Για να λειτουργήσει σωστά το O2 window, σύμφωνα με τον Georgitsis, θα πρέπει να αυξήσω τον χρόνο στις δυο πρώτες βαθιές στάσεις του τμήματος, δηλ. στα 21 και στα 18 μέτρα. Για να γίνει αυτό χρησιμοποιώ την εξής μέθοδο, αφού διαιρέσω τον χρόνο του τμήματος 21-9 δια του 5 (στάσεις αποσυμπίεσης) τοποθετώ το αποτέλεσμα (=4) στην ρηχότερη στάση του τμήματος δηλ. στα 9 μέτρα. Tην επόμενη στάση (12 μέτρα) την διαιρώ δια 2 και το αποτέλεσμα το αθροίζω στην πρώτη βαθιά στάση του τμήματος (21 μέτρα) αφήνοντας το υπόλοιπο στην στάση των 12 μέτρων. Στην συνέχεια διαιρώ τον χρόνο της επόμενης στάσης (15 μέτρα) δια 2 προσθέτοντας το αποτέλεσμα στην δεύτερη βαθιά στάση και αφήνοντας το υπόλοιπο στην στάση των 15 μέτρων. Το διαφοροποιημένο αυτό μοντέλο είναι η λεγόμενη S-Curve, και σύμφωνα με τους υπολογισμούς έχει ως εξής.

09 μέτρα 4´
12 μέτρα 2´
15 μέτρα 2´
18 μέτρα 6´
21 μέτρα 6´

Εδώ θα πρέπει να αναφέρω ότι πολλοί δύτες δεν χρησιμοποιούν την S-Curve λόγω της πιθανής αύξησης του CNS. Αυτό όμως είναι ένα θέμα για άλλο thread.

Τον χρόνο αποσυμπίεσης στο τμήμα 36-24 μέτρα (Back Gas, 5 στάσεις) τον χωρίζω σύμφωνα με την εκθετική μορφή (exponential shape). Παίρνω και πάλι τον συνολικό χρόνο αποσυμπίεσης του τμήματος (10 λεπτά = ¼ του συνολικού χρόνου αποσυμπίεσης) και τον διαιρώ δια των 5 στάσεων του τμήματος, 10:5=2. Η γραμμική μορφή (linear shape) του τμήματος αυτού έχει ως εξής

24 μέτρα 2´
27 μέτρα 2´
30 μέτρα 2´
33 μέτρα 2´
36 μέτρα 2´

Για να την αλλάξω σε εκθετική μορφή κρατώ το αποτέλεσμα της διαίρεσης του χρόνου αποσυμπίεσης του τμήματος δια των στάσεων του και το αναρτώ στην μεσαία στάση των 30 μέτρων. Στην συνέχεια διαιρώ την επόμενη βαθύτερη στάση (33 μέτρα) δια του 2 προσθέτοντας το αποτέλεσμα στην δεύτερη ρηχότερη στάση και αφήνοντας το υπόλοιπο στην στάση των 33 μέτρων. Το ίδιο κάνω και με την αμέσως επόμενη βαθύτερη στάση, προσπαθώντας να δημιουργήσω μια γραμμή Fibonacci από τα βαθιά προς τα ρηχά.

24 μέτρα 2´
27 μέτρα 4´
30 μέτρα 2´
33 μέτρα 1´
36 μέτρα 1´

ή κατά την γνώμη μου ακόμα καλύτερα

24 μέτρα 3´
27 μέτρα 3´
30 μέτρα 2´
33 μέτρα 1´
36 μέτρα 1´

Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι στρατηγικές που χρησιμοποιώ, οι οποίες δεν είναι δικές μου αλλά, όπως ανέφερα, του Andrew Georgitsis. Σίγουρα έχουν γίνει αλλαγές για πολλούς λόγους, αλλά χρησιμοποιώ σαν σημείο αναφοράς τον πρώτο διδάξαντα προσπαθώντας να πληροφορούμαι για τις διάφορες οπτικές του θέματος. Νίκο, θα με ενδιέφερε και ο δικός σου τρόπος δημιουργίας πλάνου κατάδυσης, αν και φαντάζομαι ότι χρησιμοποιείς κι΄ εσύ το RD. Ίσως θα είχες την καλοσύνη να μας περιγράψεις τις διαδικασίες.

Αρχικό μήνυμα απο Nikos Vardakas

Στην περίπτωση του 1:2, πόσο χρόνο διαρκούν τα deep stops; Τα υπολογίζεις έως το 65% των ATA;

Τα deep stops τα υπολογίζω βάζοντας το πρώτο στα 75% του συνολικού βάθους ή στα 80% ΑΤΑ. Είναι ένα λεπτό στην κάθε στάση αποσυμπίεσης, με μισό λεπτό στην στάση καθ΄ αυτήν και μισό λεπτό διαδρομή μέχρι την επόμενη. Δεν τα υπολογίζω στον χρόνο αποσυμπίεσης, είναι έξτρα. Για παράδειγμα στα 60 μέτρα για 20 λεπτά, τα deep stops θα ήταν

39 μέτρα 1´
42 μέτρα 1´
45 μέτρα 1´

Καλό σου απόγευμα Νίκο.