17.10.2008: Διασυλλογική διαμαρτυρία για τη διάσωση των ανελκυσθέντων του ναυαγίου "Πατρίς"

[Σ.Ε.Α. ΤΗΘΥΣ]

Ανοιχτή Επιστολή

Για τη διάσωση των ανελκυσθέντων τμημάτων του ιστορικού πλοίου "ΠΑΤΡΙΣ"

Παρασκευή, 17 Οκτωβρίου 2008

Από:





ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ ΑΥΤΟΔΥΤΩΝ ΤΗΘΥΣ
Παρνασσού 24, GR - 174 56, Άλιμος

Τηλ. 210 9825848
Αρ. Έγκρισης Πρωτ. Αθηνών 3054 18/05/2007,
Αρ. Μητρώου 26877
www.scubadive.gr
tethys@scubadive.gr



ΕΝΩΣΗ ΑΥΤΟΔΥΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Βασ. Κωνσταντίνου 30
Νεάπολη Θεσσαλονίκη, 56728
τηλ: 6973174369
www.thessalonikidiveclub.gr
info@thessalonikidiveclub.gr



ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΑΔΥΣΕΩΝ ΑΝΑΨΥΧΗΣ
RECREATIONAL SCUBA DIVING CLUB
www.recreationaldiveclub.blogspot.com
k_andreadis@yahoo.com
kostasandreadis@gmail.com
Τηλ:: (+30) 6977286436 Fax: (+30) 2331061333

Προς:

1. ΥΠ.ΠΟ Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς
2. ΥΠ.ΠΟ Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
3. ΥΠ.ΠΟ Γραμματεία του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου
4. ΥΠ.ΠΟ Εφορεία Εναλείων Αρχαιοτήτων
5. ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ
6. ΔΗΜΟΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΣΥΡΟΥ
7. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΡΟΥ
8. ΙΔΡΥΜΑ NIKOΛAΣ Δ. ΠATEΡAΣ
9. Γ.Γ. Κ.Ο. ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ κο Τραγάκη Ιωάννη
10. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ κο Παναγιωτόπουλο Παναγιώτη
11. ΠΡΟΕΔΡΟ Κ.Ο. ΠΑ.ΣΟ.Κ κο Ρέππα Δημήτριο
12. ΠΡΟΕΔΡΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ κα Δαμανάκη Μαρία
13. Κ.Ο. Κ.Κ.Ε.
14. ΠΡΟΕΔΡΟ Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ κο Αλαβάνο Αλέξανδρο
15. Γ.Γ. Κ.Ο. ΛΑ.Ο.Σ. κο Αποστολάτο Βαϊτση


Θέμα: Διάσωση των ανελκυσθέντων τμημάτων του ιστορικού πλοίου ΠΑΤΡΙΣ


Κύριοι,

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά και αρκετό προβληματισμό η κοινότητα των ερασιτεχνών αυτοδυτών της χώρας παρακολούθησε την άνοιξη του 2007 την διαδικασία και τις ενέργειες ανέλκυσης του τροχού καθώς και άλλων αντικειμένων του ιστορικού πλοίου ΠΑΤΡΙΣ.

Ενδιαφέρον γιατί ένα κομμάτι από ένα πλοίο που συνδέεται με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας θα μπορούσε να εκτεθεί σε δημόσια θέα, να σταθεί σαν ένα κεντρικό σημείο για ενημέρωση και μάθηση και σαν φόρος τιμής στην Ελληνική Ακτοπλοΐα.
Προβληματισμός για το μέγεθος του εγχειρήματος και την δυσκολία συντήρησης ενός τόσο μεγάλου αντικειμένου - κρίνοντας και από τις προσπάθειες συντήρησης ναυαγίου αντίστοιχης ηλικίας (USS MONITOR, http://www.monitorcenter.org/preserving/process/) - που θα μπορούσε εναλλακτικά να αξιοποιηθεί τουριστικά μέσω της προσέλκυσης δυτών απ' όλον τον κόσμο, λόγω της μοναδικότητας του και της εύκολης πρόσβασής του από δύτες αναψυχής.

Το τροχοκίνητο ατμόπλοιο «Πατρίς» παραγγέλθηκε στα ναυπηγεία C. Lungley & Co, Deptford, στον ποταμό Thames, της Αγγλίας από τον Βασιλιά Όθωνα το 1859 και παρελήφθη το 1860. Μήκους 217 ποδών, πλάτους 27.5 ποδών, 787 κόρων, 641 τόνων (επίσης αναφερόταν και ως 800 τόνων), 180 ίππων. Ταυτόχρονα παραγγέλθηκαν 4 πλοία, δυο όμοια τροχοκίνητα ατμόπλοια, τα πολυτελή «Όθων» και «Αμαλία», καθώς επίσης και δυο μικρότερα το «Βυζάντιον» και το «Επτάνησος».Το «Όθων» αργότερα μετονομάστηκε σε «Πατρίς» και δόθηκε στην Ελληνική Ατμοπλοΐα μαζί με το «Αμαλία», το οποίο μετονομάστηκε σε «Ευνομία». Το Πατρίς ναυάγησε μετά από πρόσκρουση στην ξέρα του Κούνδουρου στην Κέα την 24η Φεβρουαρίου του 1868, χωρίς θύματα.

Δυστυχώς, μετά την ανέλκυση τμημάτων του ναυαγίου την άνοιξη του 2007, δεν έχει ακόμα γίνει τίποτα σχετικά με την συντήρηση και την ανάδειξη τους. Κατά συνέπεια είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος καταστροφής τους.
Όπως είναι γνωστό ο σίδηρος κατά την παραμονή του μέσα στο θαλασσινό νερό απορροφά ποσότητες νερού και μεγάλη ποσότητα σιδήρου οξειδώνεται και μεταναστεύει στην εξωτερική επιφάνεια δημιουργώντας ένα σκουρόχρωμο στρώμα οξειδωμένου σιδήρου το οποίο είναι εξαιρετικά εύθραυστο και αφαιρείται, συνήθως εύκολα, με απλή κρούση από σφυρί, φανερώνοντας τις περισσότερες φορές το αντικείμενο στην αρχική του μορφή. Δυστυχώς αυτό είναι παραπλανητικό μια και το εσωτερικό είναι διαβρωμένο σε μεγάλο βαθμό και ειδικά όταν το θαλασσινό νερό εξατμιστεί, παραμένουν άλατα που συνεχίζουν το διαβρωτικό τους έργο. Σαν αποτέλεσμα όλων αυτών, το αντικείμενο καταλήγει σε ένα σωρό σκόνης σκουριάς.

Μία σωστή και αποδεκτή διαδικασία συντήρησης απαιτεί το μέταλλο να παραμένει υγρό και την ελαχιστοποίηση της έκθεσής του στον αέρα έως ότου μεταφερθεί στο κατάλληλο μέρος για την συντήρηση. Απαιτεί την εμβάπτισή του σε διάλυμα νιτρικού οξέως και την πλύση του με γλυκό νερό για να αφαιρεθούν τα αλκαλικά κατάλοιπα. Απαιτεί την αφαίρεση όλων των οργανισμών και ιζημάτων από μέταλλο και φυσικά την άμεση σταθεροποίηση του ώστε να αδρανοποιηθούν όλοι οι οξειδωτικοί παράγοντες. Δεν είναι τυχαίο το ότι μεταλλικά αντικείμενα από αντίστοιχης ηλικίας ναυάγια παραμένουν σε δεξαμενές νερού για πολλά χρόνια έως ότου οι συντηρητές μπορέσουν να τα σταθεροποιήσουν.

Όπως αντιλαμβάνεσθε η παραμονή του τροχού σε άμεση έκθεση στον αέρα με ελάχιστες παρεμβάσεις για την συντήρηση / σταθεροποίηση του υλικού επί μία διετία τώρα, μόνο καλό δεν κάνει. Ειδικά με τις δηλωμένες ελλείψεις και αδυναμίες των φορέων όπως φαίνεται από το δημοσίευμα του Ε.Τ. της 29.1.08, είναι ορατός ο «αργός θάνατος» του τροχού:

" Τρίτη, 29.01.08

Σε άμεσο κίνδυνο βρίσκονται τα τμήματα του τροχοκίνητου ατμόπλοιου «Πατρίς», που βρίσκονται στο Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολης της Σύρου. Ο τροχός, τα δύο κανόνια και η μία άγκυρα του πλοίου, που βυθίστηκε το 1868 στον όρμο Κούνδουρο της Κέας, ανελκύσθηκαν το 2006 (μαζί με μικρότερα αντικείμενα, όπως πιάτα, ποτήρια και άλλα σκεύη) κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του ντοκιμαντέρ «Πατρίς».

«Το εργαστήριο συντήρησης υπολειτουργεί», σημειώνει ο κ. Γιάννης Γρυπάρης, εκ των υπευθύνων λειτουργίας του μουσείου, το οποίο δεν έχει ακόμη διευθυντή (βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πρόσληψης) και συμπληρώνει:

«Περιμένουμε χρήματα για την αποκατάσταση του τροχού.Τα δύο κανόνια “έσκασαν”, παρουσίασαν ρωγμές γιατί έπρεπε να βρίσκονται σε συνθήκες πίεσης». Από τη μεριά του, ο κ. Βασίλης Μεντόγιαννης, σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ -μαζί με τον κ. Γιώργο Νικολαΐδη- σημειώνει ότι όλα τα τμήματα που ανελκύστηκαν «βρίσκονται σε στάδιο αφαλάτωσης. Η κατάσταση του τροχού έχει σταθεροποιηθεί», ενώ για τα δύο κανόνια τονίζει ότι «έχουν συντηρηθεί κανονικά και έχουν βαφτεί μαύρα» ".

Με μεγάλη έκπληξη επίσης διαβάσαμε στο δελτίο τύπου των Ε.Ρ.Τ, ΤΕΧΝΙS και Βιομηχανικού Μουσείου Σύρου, ότι:

"... Κατά την διάρκεια του ντοκιμαντέρ ανελκύστηκαν ο ένας εκ των δυο τροχών από βάθος -52 μέτρων και βάρους 14 με 16 τόνους, καθώς και διάφορα άλλα ευρήματα και κατέληξαν σε ειδική πτέρυγα, που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό στο Μουσείο της Σύρου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα δυο βασιλικά κανόνια που ανελκύστηκαν από το ναυάγιο ..."

μια και σύμφωνα με πληροφορίες που έθεσαν υπ’ όψιν μας φίλοι των Συλλόγων μας, ο τροχός παραμένει έως και σήμερα 17/10/2008 στο καρνάγιο που τον πρωτοϋποδέχτηκε.

Δυστυχώς όλες αυτές οι ενέργειες μας αφήνουν με την απογοήτευση ότι όλα έγιναν χωρίς μελέτη και υποδομή μόνο και μόνο για να γυριστεί ένα ντοκιμαντέρ, στο βωμό του οποίου θυσιάζεται η μνήμη ενός ιστορικού πλοίου και η αξιοπιστία όλων των εμπλεκομένων ( Βιομηχανικό Μουσείο Σύρου, Δήμο Σύρου, Υπουργείο Πολιτισμού, Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων και Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, κλπ)

Για όλους τους παραπάνω λόγους ζητάμε από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να ευαισθητοποιηθούν και να αναλάβουν να φέρουν σε πέρας τις εξαγγελίες τους με την άμεση εξεύρεση πόρων και ανθρώπινου δυναμικού ώστε ο τροχός καθώς και όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα τα οποία ανελκύσθηκαν απ' το ναυάγιο του ΠΑΤΡΙΣ να συντηρηθούν άμεσα και να μεταφερθούν στην θέση που οι ίδιοι οι φορείς έχουν εξαγγείλει. Είναι απαράδεκτο να παραμένουν εγκαταλειμμένα στην τύχη τους και να χαθεί ένα κομμάτι της ιστορίας της χώρας μας που φημίζεται για την Ναυτική της παράδοση και ιστορία μαζί με τη χαμένη αξιοπιστία όλων των εμπλεκομένων φορέων.

Παρακαλούμε να μας ενημερώσετε άμεσα για την εξέλιξη του θέματος και τις ενέργειες στις οποίες σκοπεύετε να προβείτε για την επίλυσή του.

Με τιμή,
Τα Δ.Σ. των συλλόγων:

Σύλλογος Ερασιτεχνών Αυτοδυτών ΤΗΘΥΣ
Ένωση Αυτοδυτών Θεσσαλονίκης
Σύλλογος Καταδύσεων Αναψυχής

[fivos]

Μετά την έντονη συζήτηση που είχαμε στο forum σχετικά με την (ΜΗ) συντήρηση των ανελκυσθέντων του Πατρίς, οι τρεις σύλλογοι αυτοδυτών στείλαμε από κοινού την παραπάνω επιστολή στους αποδέκτες που βλέπετε.

Στάλθηκε σήμερα με e-mail και θα σταλεί την Δευτέρα τυπωμένη και συστημένη σε όλους τους αποδέκτες για να μην υπάρχουν δικαιολογίες ότι δεν την έλαβαν.

Σε αναμονή λοιπόν απαντήσεων και αντιδράσεων, ελπίζοντας πως θα υπάρξει κάποια ουσιαστική εξέλιξη και ενέργεια από κάποιον φορέα, ότι κάποιος ίσως αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί

[Beracuda]

Καλημέρα από τη Κέα,

Ατενίζοντας την ίδια τη ξέρα του Κούνδουρου όπου διαδραματίστηκαν τα ιστορικά και τα πρόσφατα γεγονότα με το Α/Π ΠΑΤΡΙΣ.

Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν και στους τρεις Συλλόγους για την πρωτοβουλία τους, την ενέργεια και το ύφος της επιστολής διαμαρτυρίας/ευαισθητοποίησης.

Θερμή παράκληση να αποσταλεί και προς τον "καθ' ύλη" αρμόδιο (stakeholder) Δήμο Κέας, υπ' όψη κ. Νικόλαου Δεμένεγα, Δημάρχου.

Μια άλλη, αν κρίνετε σκόπιμο, ιδέα θα ήταν να επισυνάψετε κάποιες φωτογραφίες από τον τροχό (π.χ. του Skipper) συν μια φωτο από τη μακέτα του πλοίου προκειμένου οι αποδέκτες να έχουν μια συνολική εικόνα του πλοίου και της αναμφισβήτητης ιστορικής του αξίας.

[geogeo]

Αρχικό μήνυμα απο Beracuda

Καλημέρα από τη Κέα,

...

Θερμή παράκληση να αποσταλεί και προς τον "καθ' ύλη" αρμόδιο (stakeholder) Δήμο Κέας, υπ' όψη κ. Νικόλαου Δεμένεγα, Δημάρχου.
...

OK Βύρωνα, έγινε

[pierre-sifnos]

Στο σημερινό φύλλο του Ελεύθερου Τύπου, γράψαμε για την επιστολή, με τίτλο "Αδιαφορία για το Πατρίς", σελίδα 41. Να δούμε αν θα ιδρώσει το αυτί κανενός "αρμόδιου"...

[fivos]

Αρχικό μήνυμα απο pierre-sifnos

Στο σημερινό φύλλο του Ελεύθερου Τύπου, γράψαμε για την επιστολή, με τίτλο "Αδιαφορία για το Πατρίς", σελίδα 41. Να δούμε αν θα ιδρώσει το αυτί κανενός "αρμόδιου"...

Υπάρχει και online:

Αδιαφορία για το «Πατρίς»
Δευτέρα, 20.10.08

Τίποτα δεν έχει γίνει ακόμα για τη συντήρηση του τροχού και άλλων τμημάτων του ναυαγίου του ατμόπλοιου «Πατρίς», που ανελκύστηκαν το 2007 από τη θάλασσα της Κέας και επρόκειτο να εκτεθούν στο Βιομηχανικό Μουσείο Σύρου. Το θέμα, που είχε αναδείξει και ο ΕΤ (29/1/2008), φέρνουν στο προσκήνιο και πάλι οι τρεις σύλλογοι αυτοδυτών Ερασιτεχνών «Τηθύς», Ενωση Αυτοδυτών Θεσσαλονίκης, Σύλλογος Καταδύσεων Αναψυχής. Με επιστολή τους προς τους εμπλεκομένους (υπουργείο Πολιτισμού, πολιτικά κόμματα, δήμο Ερμούπολης κ.ά.) επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, ότι «είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος καταστροφής» των αντικειμένων του ναυαγίου.

Ελεύθερος Τύπος