Τα Ναυάγια του Νοτίου Πηλίου

[Explorer]

thanks, it should work now

[Dimitris Galon]

@ Καρέλας, Γιώργος

Αρχικό μήνυμα απο Καρέλας, Γιώργος

Το Δαμασκηνή βυθίστηκε μπροστά στο Ναυτικό Οχυρό Βορείου Ευβοικού στην Βορειοανατολική Εύβοια κοντά στο Αρτεμίσιο. Έχει εντοπιστεί (από όσο πληροφορηθεί χωρίς να μπορώ να το επιβεβαιώσω 100%) από φίλο αυτοδύτη και είναι διαλυμένο. Μάλλον έχει ανελκυστεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του.

Ευχαριστώ πολύ Γιώργο για την πληροφορία. Στον τόμο Θ, σελ. 78-82, του Πολεμικού Ημερολογίου της Ιστορικής Υπηρεσίας του Γ.Ε.Ν., όπου εμπεριέχονται οι αναφορές και οι εκθέσεις πεπραγμένων των αξιωματικών του Βασιλικού Ναυτικού, αναφέρεται ότι το ΔΑΜΑΣΚΗΝΗ, το οποίο εκτελούσε χρέη θυρόπλοιου στο φράγμα του Οχυρού Βορείου Ευβοϊκού, δέχτηκε αεροπορικές επιθέσεις της Luftwaffe στις 16 και 17.4.1941. Στις 16 απάντησε με τα αντιαεροπορικά του καταφέρνοντας μαζί με τα αντιαεροπορικά του Ο.Β.Ε. να ρίξουν ένα εχθρικό αεροσκάφος στην περιοχή. Έχετε ακούσει για κανένα αεροσκάφος, εσύ και ο φίλος σου, στην περιοχή;
Στις 17. 4.41 το ΔΑΜΑΣΚΗΝΗ δέχτηκε βομβαρδισμό με εμπρηστικές βόμβες με αποτέλεσμα να αναφλεγεί. Το πλήρωμα του όμως κατάφερε να αποβιβασθεί στην ξηρά μαζί με τα πυρομαχικά και τα πολυβόλα του πλοίου, το οποίο τελικά δεν βυθίστηκε την ημέρα εκείνη. Στις 19.4.41 το ΔΑΜΑΣΚΗΝΗ δέχτηκε και πάλι επίθεση με εμπρηστικές βόμβες χωρίς και αυτή την φορά να βυθιστεί. Την επόμενη ημέρα, 20.4.41, Κυριακή του Πάσχα, το πλοίο δέχτηκε και τρίτη επίθεση με αποτέλεσμα την φορά αυτή να βυθιστεί ακριβώς στο φράγμα του Ο.Β.Ε..
Μήπως ο φίλος σου έχει φωτογραφίες από το ναυάγιο; Αν να θα μπορούσες να τον ρωτήσεις αν ήταν διατεθειμένος να τις μοιραστεί μαζί μας εδώ στο φόρουμ;

@ Explorer
Αγαπητέ Ν.Α.Ρ. καταρχάς σε ευχαριστώ για τον κόπο που μπήκες μεταφέροντας την έρευνα σου στο χαρτί και δημοσιεύοντας την στο φόρουμ του συλλόγου.
Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον όσα γράφεις στο πόνημα σου και ανέτρεξα στις πηγές που αναφέρεις αλλά και σε κάποιες οι οποίες δεν αναφέρονται. Κάποιες από τις αναφορές σου, αν δεν κάνω λάθος, χρειάζονται διόρθωση και συμπλήρωση, όπως για παράδειγμα η αναφορά σου στο ΒΥΡΩΝ όπου γράφεις:

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Το ΒΥΡΩΝ επιτάχθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1940 στην Πάτρα και διέφυγε από τις αεροπορικές επιδρομές των γερμανών για να πέσει όμως στα χέρια τους στις 5 Μαΐου όταν κατέλαβαν την Πάτρα. Επιτάχθηκε από αυτούς και έφερε το διακριτικό 10.V.3 το οποίο αντικαταστάθηκε στη συνέχεια από το GM.02. Στις 15 Οκτωβρίου του 1942 το ΒΥΡΩΝ προσάραξε στη θέση Όρπιο κοντά στη Ζαγορά και βυθίστηκε.

Το Α/Π ΒΥΡΩΝ (Ν.Π. 416) επιτάχθηκε για την ελληνική κυβέρνηση στις 4 Σεπτεμβρίου 1939 από την λιμενική αρχή Πατρών (βλ. Αρχείο Ι. Μελισσηνού „Το Ναυτικό στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο“, σελ. 65, το αναφέρεις στην βιβλιογραφία σου). Στις 5 Μαΐου του 1941 επιτάχθηκε για τον γερμανικό στρατό κατοχής από τον Oberfeldwebel (πρόκειται για στρατιωτικό βαθμό) Brosda του 3. FGA (Feldgendarmerieabteilung) όχι όμως στην Πάτρα αλλά στην Κόρινθο (βλ. Dorgeist, Tesapsides, Stenzel „Chronik der Küstenschutzflottille Nordgriechenland 1941-1944“, σελ. 334, το αναφέρεις επίσης στην βιβλιογραφία σου). Στην συνέχεια μεταφέρθηκε στον Πειραιά όπου το ανέλαβε η Kriegsmarine και το τοποθέτησε, μετά από τις απαραίτητες τροποποιήσεις, στις 8 Απριλίου 1942, σαν 10 V 3, στον 12 Παράκτιο Αμυντικό Στολίσκο (12. Küstenschutzflottille). Στις 20 Μαΐου 1942 μετατέθηκε στον 10 Παράκτιο Αμυντικό Στολίσκο (10. Küstenschutzflottille) και στις 16.10.1942 το πλοίο, έχοντας ξεκινήσει από την Θεσσαλονίκη σαν συνοδευτικό της νηοπομπής ΤΕΤΗ, βυθίστηκε μετά από σφοδρή θαλασσοταραχή κοντά στο Χορευτό του Πηλίου. Μεταφράζω την καταχώρηση (βλ. συνημμένο) από το πολεμικό ημερολόγιο του Ναυαρχείου Αιγαίου.

„Από την νηοπομπή του ατμόπλοιου ΤΕΤΗ στην οποία συμπεριλαμβάνονταν τα M.F.P. 129, 10 V 3, 10 V 2 και 12 V 5 από την Θεσσαλονίκη για το Τρίκερι, προσάραξαν στις 16.10. λόγω τρικυμίας τα ΤΕΤΗ, M.F.P. 129 και 10 V 3 στο ύψος του Χορευτού στο βόρειο πλάτος 39 μοίρες και 7 πρώτα Βόρειο. Το M.F.P. 129 και το 10 V 3 προσάραξαν τρία περίπου ναυτικά μίλια βορειότερα από την θέση προσάραξης του Α/Π ΤΕΤΗ. Σύμφωνα μέχρι τις τώρα πληροφορίες το Α/Π ΤΕΤΗ βρίσκεται με την πρύμνη κάτω από το νερό. Το πλήρωμα του 10 V 3 σώθηκε εκτός τριών ανδρών. Σύμφωνα με ιταλικές πηγές το 10 V 3 βυθίστηκε.“

Το ΒΥΡΩΝ έχει πράγματι ενδιαφέρουσα ιστορία στην οποία θα αναφερθώ (υπάρχουν και άλλες καταχωρήσεις στα πολεμικά αρχεία για το πλοίο) στην προαναφερθείσα εργασία μου. Απλώς εδώ να αναφέρω ότι οι ψαράδες του Χορευτού μιλούν για ένα ναυάγιο στην περιοχή, του οποίου την θέση γνωρίζουν ακριβώς.

Στο σημείο αυτό θέλω να ρωτήσω σχετικά με ένα πρακτικό πρόβλημα. Το ερώτημα απευθύνεται πρωταρχικά σε σένα αγαπητέ Ν.Α.Ρ., καθώς έχει κυρίως να κάνει με την δική σου εργασία. Θα ήθελα σε παρακαλώ να με κατατοπίσεις στο πως θα ήταν πρέπον και δυνατόν να αναφερθεί κανείς στην δική σου εργασία σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει τσιτάτα από αυτή. Το να αναφερθεί π.χ. „βλ. σελ. 8 Πρωτοαναφερόμενα Ναυάγια στις Ακτές του Πηλίου και του Παγασητικού Κόλπου, του Explorer ή Ν.Α.Π.“ δεν νομίζω ότι θα γινόταν κατανοητό. Θα μπορούσες ίσως να βοηθήσεις δηλώνοντας εσύ ο ίδιος πως θα μπορούσε ο κάθε ερευνητής να αναφερθεί στην εργασία σου χωρίς να προσβάλει αφενός τους θεσμούς και αφετέρου τον κόπο σου;
Ευχαριστώ!

@ m3n3m3n3

Αρχικό μήνυμα απο m3n3m3n3

Η παρουσίαση σου έπεσε στα χέρια μου μερικές μέρες πριν και την ξεζούμισα σε λίγες ώρες.

Σε εμάς που μένουμε στην περιοχή έδωσες αρκετή τροφή για σκέψη και προγραμματισμό εξορμήσεων!

Να είσαι καλά Κώστα και σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.
Είμαι σόγουρος ότι εσείς οι αυτοδύτες του Βόλου και της γύρω περιοχής θα βοηθήσετε στην αποκατάσταση των ιστορικών ναυαγίων, όσων από αυτά ακόμα υπάρχουν, της περιοχής σας. Για κάθε βοήθεια, πληροφορία ή υποστήριξη είμαι σίγουρος ότι όχι μόνο εγώ αλλά και το μεγαλύτερο σύνολο, για να μην πω όλο, των μελών του φόρουμ είναι διατεθειμένο να συνδράμει.

Καλό απόγευμα
DG

[Explorer]

Αγαπητέ Γιώργο, δεν θα μπορούσα να ξεκινήσω το ταξίδι της επιστροφής μου χωρίς να παραθέσω ορισμένα στοιχεία για τα τσιμεντόπλοια του Βόλου, όπως και υποσχέθηκα.

Όπως και στο μεταξύ συζητήθηκε, τα τσιμεντόπλοια στον Βόλο ηταν δυο. Ο Ιωάννης Μελισσηνός αναφέρει ότι και τα δυο ήταν 400 τόνων και πως όταν συνέταξε τη σχετική του λίστα είχαν διαλυθεί. Όμως τα πράγματα φαίνεται οτι δεν είναι έτσι ακριβώς.
Το ένα τσιμεντόπλοιο όπως μας ανέφερε ο Γιώργος παρέμεινε για χρόνια ημιβυθισμένο στο Βόλο. Το άλλο ανελκύστηκε τον Αύγουστο του 1948. Για αυτό υπάρχει φωτογραφικό τεκμήριο που έχει στην κατοχή του ένας γνωστός συλλέκτης και του οποίου τεκμηρίου έχω ψηφιακό αντίγραφο, που όμως δεν έχω την άδεια να δημοσιοποιήσω. Με βάση όσα αναφέρονται με χειρόγραφη σημείωση στη φωτογραφία, το τσιμεντόπλοιο που ανελκύστηκε ήταν διαστάσεων 41 μέτρων μήκους και 8 πλάτους.
Σύμφωνα με άρθρο που είχε δημοσιευτεί από τον Ιωάννη Γαβρίλη προ δυο δεκαετιών, το ένα τσιμεντόπλοιο που βυθίστηκε στο Βόλο είχε βυθιστεί σκοπίμως από τους γερμανούς για να αποκλείσει το λιμάνι. Ο ίδιος αναφέρει πως ένα τσιμεντόπλοιο μεταφέρθηκε από το Βόλο στο λιμανάκι του Αγίου Γεωργίου στα Μέθανα για να χρησιμεύσει ως προβλήτα.
Πραγματικά, εκεί υπάρχει και σήμερα ένα τσιμεντόπλοιο το οποίο βυθίστηκε σε τέτοιο βάθος ώστε το ψηλότερο σημείο του να βρίσκεται περί το ένα μέτρο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι δέστρες που διέθετε το σκάφος παρέμειναν για να χρησιμεύσουν για το δέσιμο των μικρών σκαφών. Το κύτος του τσιμεντόπλοιου επιχωματώθηκε και στο τέλος προστέθηκε και μια στρώση τσιμέντου ώστε να αποτελέσει τον προβλήτα του λιμανιού. Η δε εξωτερική πλευρά του τσιμεντόπλοιου λειτούργησε ως κυμματοθραύστης του λιμένος συνεπικουρούμενη από ογκόλιθους που τοποθετήθηκαν στο πλάι του. Πιο πρόσφατα ο δήμαρχος της περιοχής προχώρησε και στην πλακόστρωση του υψηλότερου διάδρομου στην προβλήτα – τσιμεντόπλοιο, ενώ τοποθέτησε και ηλεκρικούς φανούς. Το πηδάλιο του σκάφους που παρέμενε τουλάχιστον μέχρι και στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, σήμερα δεν είναι στη θέση του. Ίσως αφαιρέθηκε όταν έλαβαν χώρα οι παραπάνω εργασίες «ανάπλασης».
Επομένως το ένα τσιμεντόπλοιο του Βόλου παραμένει και σήμερα επισκέψιμο στον απλό διαβάτη και μάλιστα χρηστικό για τη μικρή κοινωνία του Αγίου Γεωργίου Μεθάνων.

Ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Ι.Μελισσηνού περί ναυαγίων δυο τσιμεντόπλοιων στη νήσο Στρογγύλη, τη νοτιότερη από τα Λιχαδονήσιαστο βόρειοδυτικό άκρο του Ευβοϊκού, όπου το ένα αναφέρεται ως 350 τόνων και το άλλο ως 400. Επίσης είδαμε και στην αναγγελία εκποίησης του Ο.Α.Ν. που παρέθεσα στο πλαίσιο του κειμένου «Πρωτοεμφανιζόμενα ναυάγια στις ακτές του Πηλίου και του Παγασητικού» ότι ένα ναυάγιο γερμανικού τσιμεντόπλοιου «αγνώστου ονόματος» παρά τη ν.Στρογγύλη τέθηκε προς εκποίηση το 1949.
Το ένα πάντως από τα δυο τσιμεντόπλοια στα Λιχαδονήσια αποτελεί σήμερα καταδυτικό προορισμό. Όπως και αναφέρει σχετική ιστοσελίδα: «Απόσταση από Άγιο Γεώργιο 3 ναυτικά μίλια, μέγιστο βάθος κατάδυσης 10 μέτρα. Η κατάδυση επικεντρώνεται σε «σλέπι» (είδος πλοίου, κατασκευασμένο από τσιμέντο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μήκους 25 μέτρων, το οποίο βυθίστηκε μετά από βομβαρδισμό των συμμαχικών αεροσκαφών). Το πλοίο είναι καθισμένο σε αμμώδη βυθό, σε όρθια θέση και διατηρείται σε καλή κατάσταση».

Αρχικό μήνυμα απο DimitrisGalon

Κάποιες από τις αναφορές σου, αν δεν κάνω λάθος, χρειάζονται διόρθωση και συμπλήρωση, όπως για παράδειγμα η αναφορά σου στο ΒΥΡΩΝ όπου γράφεις:
Το Α/Π ΒΥΡΩΝ (Ν.Π. 416) επιτάχθηκε για την ελληνική κυβέρνηση στις 4 Σεπτεμβρίου 1939 από την λιμενική αρχή Πατρών (βλ. Αρχείο Ι. Μελισσηνού „Το Ναυτικό στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο“, σελ. 65, το αναφέρεις στην βιβλιογραφία σου). Στις 5 Μαΐου του 1941 επιτάχθηκε για τον γερμανικό στρατό κατοχής από τον Oberfeldwebel (πρόκειται για στρατιωτικό βαθμό) Brosda του 3. FGA (Feldgendarmerieabteilung) όχι όμως στην Πάτρα αλλά στην Κόρινθο (βλ.Dorgeist, Tesapsides, Stenzel „ChronikderKüstenschutzflottilleNordgriechenland 1941-1944“, σελ. 334, το αναφέρεις επίσης στην βιβλιογραφία σου).

Οι ημερομηνίες και οι πληροφορίες που παρέθεσα παρατίθονται αυτούσιες στη σελίδα 24 του βιβλίου, ίσως να σου διέφυγαν. Αντιγράφω λοιπόν για αποφυγή παρεξηγήσεων:
«Επιτάχθη στις 29 Οκτωβρίου 1940 είς Πατρας αρ.διαταγής Λιμενάρχου Πατρών 7036/1385. Παρελήφθη στις 5 Μαίου 1941 παρά των γερμανικών αρχών κατοχής εν Πάτρας 3407/18/5/41 αναφορά Λιμενάρχου Πατρών»

Αρχικό μήνυμα απο DimitrisGalon

Θα ήθελα σε παρακαλώ να με κατατοπίσεις στο πως θα ήταν πρέπον και δυνατόν να αναφερθεί κανείς στην δική σου εργασία σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει τσιτάτα από αυτή.

Φίλτατε Δημήτρη, σχετικά με το ερώτημα σου δεν νομίζω ότι το θέμα είναι πώς να αναφερθεί κανείς στη μελέτη μου. Το θέμα είναι για εμένα, όποιος χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες που πρωτοδημοσίευσα να αναγνωρίζει τον κόπο μου. Όπως βλέπω επέλεξες να χαρακτηρίσεις το περιεχόμενο της μελέτης μου ως «τσιτάτα», κάτι που δεν νομίζω ότι σε τιμά. Σίγουρα αν αξιολογείς με τέτοιο τρόπο τη μελέτη μου, τότε δεν υπάρχει λόγος να αναρωτιέσαι για το πώς να αναφερθείς σε αυτή. Απλά μην τη χρησιμοποιήσεις.

[Dimitris Galon]

Αγαπητέ Explorer καλησπέρα.
Θα ήθελα να διευκρινίσω κατ΄ αρχάς αυτό

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Φίλτατε Δημήτρη, σχετικά με το ερώτημα σου δεν νομίζω ότι το θέμα είναι πώς να αναφερθεί κανείς στη μελέτη μου. Το θέμα είναι για εμένα, όποιος χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες που πρωτοδημοσίευσα να αναγνωρίζει τον κόπο μου.Όπως βλέπω επέλεξες να χαρακτηρίσεις το περιεχόμενο της μελέτης μου ως «τσιτάτα», κάτι που δεν νομίζω ότι σε τιμά. Σίγουρα αν αξιολογείς με τέτοιο τρόπο τη μελέτη μου, τότε δεν υπάρχει λόγος να αναρωτιέσαι για το πώς να αναφερθείς σε αυτή. Απλά μην τη χρησιμοποιήσεις.

Μάλλον δεν διάβασες με την απαιτούμενη προσοχή αυτό που έγραψα και που μάλιστα ένα μέρος του παρέθεσες και εσύ

Αρχικό μήνυμα απο Dimitris Galon

Αγαπητέ Ν.Α.Ρ. καταρχάς σε ευχαριστώ για τον κόπο που μπήκες μεταφέροντας την έρευνα σου στο χαρτί και δημοσιεύοντας την στο φόρουμ του συλλόγου. [...]
Θα ήθελα σε παρακαλώ να με κατατοπίσεις στο πως θα ήταν πρέπον και δυνατόν να αναφερθεί κανείς στην δική σου εργασία σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει τσιτάτα από αυτή.

Είναι σαφές νομίζω για τον καθένα ότι δεν χαρακτηρίζω το περιεχόμενο της μελέτης σου σαν «τσιτάτα», αλλά αναφέρομαι στην περίπτωση που χρησιμοποιήσει κανείς τσιτάτα, τουτέστιν «σπαράγματα», από αυτήν. Όπως π.χ. μια αναφορά, μια θέση ή μια δήλωση η οποία έχει συνταχθεί και παρατεθεί από εσένα στο κείμενο σου. Χρησιμοποιούμε συνεχώς, όλοι μας, τέτοιες παραθέσεις από διάφορα κείμενα για την στήριξη των θέσεων μας δίνοντας συνήθως ταυτόχρονα τα στοιχεία των πηγών από τις οποίες αυτές προέρχονται. Επιπλέον είναι επίσης σαφές ότι ο κόπος σου αναγνωρίζεται και μάλιστα το δήλωσα στο μήνυμα μου «καταρχάς σε ευχαριστώ για τον κόπο που μπήκες μεταφέροντας την έρευνα σου στο χαρτί».

Επειδή το πρόβλημα στην αναφορά της γραπτής πηγής που εσύ παρέθεσες παραμένει, και αυτό είναι για μένα ένα σημαντικό θέμα, θα ήθελα να επιμείνω στο γεγονός ότι είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθούν από άλλον ερευνητή «σπαράγματα» του κειμένου σου χωρίς ολοκληρωτικές παραπομπές στην πηγή. Σου ξαναθέτω την προβληματική ελπίζοντας να γίνει κατανοητή.

Ο τίτλος του κειμένου έγινε γνωστός: «Πρωτοαναφερόμενα Ναυάγια στις Ακτές του Πηλίου και του Παγασητικού Κόλπου». Ο τόπος παρουσίασης και η μορφή είναι επίσης γνωστή: Φόρουμ του ΣΕΑ ΤΗΘΥΣ σε μορφή pdf. Το όνομα του συντάκτη δημιουργεί το πρόβλημα καθώς αποτελείται από το όνομα του χρήστη Explorer ή τις συντμήσεις Ν.Α.Ρ. που φαίνονται στο copyright των φωτογραφιών. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Το να χρησιμοποιήσει κανείς «σπαράγματα» του κειμένου σου στο διαδίκτυο αναφέροντας την πηγή, είναι εφικτό. Το να χρησιμοποιήσει όμως κάποιος «σπαράγματα» του κειμένου σου σε γραπτό έντυπο κείμενο (π.χ. περιοδικό, εφημερίδα, δοκίμιο, έρευνα, βιβλίο κ.λπ.) είναι δύσκολο αναφερόμενος στον συντάκτη σαν Explorer. Όπως είπα και πριν, πρόκειται για όνομα χρήστη το οποίο όχι μόνο μπορεί να διαλέξει εύκολα οποιοσδήποτε σε οποιοδήποτε διαδικτυακό φόρουμ, αλλά και τόσο εύκολα να το αποποιηθεί (π.χ. τότε ήμουν ο Explorer και σήμερα είμαι ο Researcher). Τέλος, αυτό που θέλω να πω είναι ότι ένα ονοματεπώνυμο έχει σπάνια την δυνατότητα μεταβολής και παραμένει συνήθως σταθερό, γεγονός το οποίο δεν ισχύει συνήθως για το όνομα ενός χρήστη διαδικτυακού φόρουμ.

Επειδή λοιπόν αφενός δεν αξιολόγησα πουθενά και ποτέ την μελέτη σου σαν αποτελούμενη από τσιτάτα και επειδή αφετέρου η προβληματική αναφοράς σε αυτή και παράθεσης «σπαραγμάτων» παραμένει, θα ήθελα και πάλι να σε ρωτήσω πως θα μπορούσε να αναφερθεί ο κάθε ερευνητής γραπτά στην εργασία σου χωρίς να προσβάλει αφενός τους θεσμούς και αφετέρου τον κόπο σου;

Ελπίζω σε μια συγκεκριμένη απάντηση και σε ευχαριστώ εκ των προτέρων.

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Το ένα πάντως από τα δυο τσιμεντόπλοια στα Λιχαδονήσια αποτελεί σήμερα καταδυτικό προορισμό.

Μήπως γνωρίζεις το όνομα του τσιμεντόπλοιου αυτού;

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Οι ημερομηνίες και οι πληροφορίες που παρέθεσα παρατίθονται αυτούσιες στη σελίδα 24 του βιβλίου, ίσως να σου διέφυγαν. Αντιγράφω λοιπόν για αποφυγή παρεξηγήσεων: «Επιτάχθη στις 29 Οκτωβρίου 1940 είς Πατρας αρ.διαταγής Λιμενάρχου Πατρών 7036/1385. Παρελήφθη στις 5 Μαίου 1941 παρά των γερμανικών αρχών κατοχής εν Πάτρας 3407/18/5/41 αναφορά Λιμενάρχου Πατρών»

Ναι αλλά στην σελίδα 65 γράφει ότι επιτάχθηκε στις «4 Σεπτεμβρίου 1939 από την λιμενική Αρχή Πατρών». Επίσης, όπως ήδη ανέφερα, ο Dorgeist γράφει στο βιβλίο του, το οποίο συμπεριέλαβες στην βιβλιογραφία σου (σελ. 334), ότι το πλοίο επιτάχθηκε από τον γερμανικό στρατό κατοχής στην Κόρινθο.

Θεωρείς ότι το Αρχείο Μελισσηνού κάνει λάθος στην σελίδα 65 αλλά είναι σωστό στην σελίδα 24 και ότι επίσης το ίδιο αρχείο είναι σωστό σε σχέση με τον τόπο επίταξης ενώ η αρχειακή αναφορά του Dorgeist είναι λάθος;

Χαιρετώ και ευχαριστώ ακόμα μια φορά για τον κόπο σου.
DG

[ΚΑΡΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ]

Αρχικό μήνυμα απο Dimitris Galon

Ευχαριστώ πολύ Γιώργο για την πληροφορία. Στον τόμο Θ, σελ. 78-82, του Πολεμικού Ημερολογίου της Ιστορικής Υπηρεσίας του Γ.Ε.Ν., όπου εμπεριέχονται οι αναφορές και οι εκθέσεις πεπραγμένων των αξιωματικών του Βασιλικού Ναυτικού, αναφέρεται ότι το ΔΑΜΑΣΚΗΝΗ, το οποίο εκτελούσε χρέη θυρόπλοιου στο φράγμα του Οχυρού Βορείου Ευβοϊκού, δέχτηκε αεροπορικές επιθέσεις της Luftwaffe στις 16 και 17.4.1941. Στις 16 απάντησε με τα αντιαεροπορικά του καταφέρνοντας μαζί με τα αντιαεροπορικά του Ο.Β.Ε. να ρίξουν ένα εχθρικό αεροσκάφος στην περιοχή. Έχετε ακούσει για κανένα αεροσκάφος, εσύ και ο φίλος σου, στην περιοχή;

Δημήτρη έχουμε και οι δύο το ημερολόγιο και καλύπτεσαι και εσύ με την ιστορική τεκμηρίωση. Είχα διαβάσει και εγώ για το Στούκα που καταρρίφθηκε, απ' ότι θυμάμαι χωρίς να είμαι σίγουρος σε προηγούμενη επίθεση (κάποια μέρα που προηγήθηκε ) στο Ναυτικό Οχυρό Βορείου Ευβοικού αναφέρεται κατάρριψη ενός ακόμα Στούκα. Απ' όσο γνωρίζω όμως δεν έχει αναφερθεί κάποιος στόχος στο βυθό , ούτε έχω ακούσει κάτι σχετικά...
Για την έρευνα για το Δαμασκηνή θα σου πω ότι γνωρίζω, όχι σπουδαία πράγματα, κατ' ιδίαν...

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Αγαπητέ Γιώργο, δεν θα μπορούσα να ξεκινήσω το ταξίδι της επιστροφής μου χωρίς να παραθέσω ορισμένα στοιχεία για τα τσιμεντόπλοια του Βόλου, όπως και υποσχέθηκα.

Ευχαριστώ explorer, τα αρχεία συχνά θα πούν τη μισή αλήθεια, η έρευνα πεδίου, η επιτόπια έρευνα πάντα θα αποκαλύπτει την αλήθεια...
Δεν μας είπες τη γνώμη σου για το ποιό τσιμεντόπλοιο (General Jacob III ή General Lambert) θεωρείς ότι είναι αυτό της φωτό και ποιό αυτό που όπως αναφέρεις ανελκύστηκε το 1948.

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Ι.Μελισσηνού περί ναυαγίων δυο τσιμεντόπλοιων στη νήσο Στρογγύλη, τη νοτιότερη από τα Λιχαδονήσιαστο βόρειοδυτικό άκρο του Ευβοϊκού, όπου το ένα αναφέρεται ως 350 τόνων και το άλλο ως 400. Επίσης είδαμε και στην αναγγελία εκποίησης του Ο.Α.Ν. που παρέθεσα στο πλαίσιο του κειμένου «Πρωτοεμφανιζόμενα ναυάγια στις ακτές του Πηλίου και του Παγασητικού» ότι ένα ναυάγιο γερμανικού τσιμεντόπλοιου «αγνώστου ονόματος» παρά τη ν.Στρογγύλη τέθηκε προς εκποίηση το 1949.
Το ένα πάντως από τα δυο τσιμεντόπλοια στα Λιχαδονήσια αποτελεί σήμερα καταδυτικό προορισμό. Όπως και αναφέρει σχετική ιστοσελίδα: «Απόσταση από Άγιο Γεώργιο 3 ναυτικά μίλια, μέγιστο βάθος κατάδυσης 10 μέτρα. Η κατάδυση επικεντρώνεται σε «σλέπι» (είδος πλοίου, κατασκευασμένο από τσιμέντο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μήκους 25 μέτρων, το οποίο βυθίστηκε μετά από βομβαρδισμό των συμμαχικών αεροσκαφών). Το πλοίο είναι καθισμένο σε αμμώδη βυθό, σε όρθια θέση και διατηρείται σε καλή κατάσταση».

Ο πρωτοπόρος των καταδύσεων Αλέξης Παπαδόπουλος σε άρθρο του Νίκου Μπουντούκη στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ αναφέρει ότι έχει καταδυθεί σε 2 τσιμεντόπλοια ανοιχτά του Αγίου Κωνσταντίνου... Το δημοσίευμα το έχω στο αρχείο μου...

Αρχικό μήνυμα απο Dimitris Galon

Αρχικό μήνυμα απο Explorer
Το ένα πάντως από τα δυο τσιμεντόπλοια στα Λιχαδονήσια αποτελεί σήμερα καταδυτικό προορισμό.
Μήπως γνωρίζεις το όνομα του τσιμεντόπλοιου αυτού;DG

Προσωπικά και πάλι χωρίς να το πολυψάξω έχω μείνει με την εντύπωση ότι έιναι το Pionner, ένα από τα πιο γνωστά τσιμεντόπλοια που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Πέραμα. Θυμάμαι και τη φωτό του που έχει ανεβεί στα φόρα. Στο shipfriends ο Βύρωνας ο Τεζαψίδης είχε γράψει τα παρακάτω...


@ ΝΗΡΕΑ

Μόλις μου έστειλε κάποιες πληροφορίες το φιλαράκι μου ο Theo Dorgeist,

Es war das erste in Griechenland gebaute deutsche Betonschiff PIONIER 1

PIONIER I 427 BRT 1943 Betonschiff
250 PS
Betonschiffbauwerft Oberstleutnant Götsche Athen-Perama

26.01.1943 Bereits im Wasser,Werft und Neubauten kommen an RKS,MMR erteilt Weiterbauauftrag
27.04.1943 Motor noch nicht eingebaut, Finanzierung wieder durch Wehrmacht.
17.04.1943 Von der MMR übernommen.

08.07.1944 Limni -- Partisanen

Πρόκειται κατά τη γνώμη του, για το πρώτο τσιμεντόπλοιο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα, το PIONIER I, 427 BRT με 250 PS
Καθέλκυση στις 26.01.43, 17.04.43 παραλαβή από την ναυτική εταιρία Μεσογείου (ΜΜR).
08.07.44 Κατάληψη στη Λίμνη από Αντάρτες

και σε συνέχεια στο

http://www.schiffswrackliste.de/BRT%201944.htm
ότι καταλήφθηκε από αντάρτες και καταστράφηκε. Έχω στο μυαλό μου ότι έχω συναντήσει και άλλα στοιχεία που οδηγούν σε αυτό το τσιμεντόπλοιο, ότι γράφω τώρα το γράφω χωρίς να ψάξω στις σημειώσεις μου, απλά θυμάμαι καλά ότι θεωρούσα αυτό το πλοίο το τσιμεντένιο ναυάγιο ση Βόρεια Εύβοια και ίσως βοηθήσει...

[Πολικός]

Πολύ καλή δουλειά Explorer, συγχαρητήρια!
Το Επτάνησος είναι πραγματικά μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση. Το συζητήσου με κάποιους φίλους πριν κάνα δυο καλοκαίρια σαν ένα ενδιαφέρον "στόχο" για κατάδυση. Άραγε να έγινε κάποτε και αυτό στόχο διαλυτών ή με τον καιρό να αποσπάστηκε από τα βράχια και να κατέληξε σε μεγαλύτερο βάθος; Μόνο μια έρευνα στο βυθό θα δώσει απάντηση.

Αρχικό μήνυμα απο Explorer

Επομένως το ένα τσιμεντόπλοιο του Βόλου παραμένει και σήμερα επισκέψιμο στον απλό διαβάτη και μάλιστα χρηστικό για τη μικρή κοινωνία του Αγίου Γεωργίου Μεθάνων.

Για όσους δεν το έχουν δει παραθέτω μια περσινή φωτογραφία από το τσιμεντόπλοιο των Μεθάνων. Θέλει κάμποση οδήγηση για να φτάσει κανείς εκεί αλλά η διαδρομή είναι απολαυστική και το θέαμα του άλλοτε γερμανικού τσιμεντόπλοιου σπάνιο. Αν κάποιος ενδιαφέρεται υπάρχουν και άλλες.


0113.jpg

[Explorer]

Aγαπητέ Γιώργο, η αναγνώριση του τσιμεντόπλοιου τόσο στη φωτογραφία της ανέλκυσης, όσο και σε αυτήν που παρέθεσες, μου είναι δύσκολη.
Τα τσιμεντόπλοια χωρίζονταν σε διάφορους τύπους. Υπήρχαν τα τύπου IID, 440 τόνων που χρησίμευσαν ως υδροφόρες. Υπήρχαν τα 500 τόνων τύπου ΙΙΙΒ και 700 τόνων τύπου IV, που χρησίμευσαν για μεταφορές (μεταγωγικά) και οι 320 τόνων μπάριζες τύπου V. Επίσης υπήρχαν και μικρότερα τσιμεντόπλοια βάρους 60-100 τόνων.
Τα GENERAL LAMBERT και GENERAL JACOB 3 αναφέρονται από τον Μελισσηνό ως 400 τόνων αλλά μάλλον ήταν μεταγωγικά, ενώ το GENERAL JACOB 3 ήταν τύπου ΙΙΙΒ.
Η προβληματική για το θέμα των τσιμεντόπλοιων του Βόλου ενισχύεται από την έλλειψη στοιχείων για το τι απέγιναν όταν ανελκύστηκαν. Όπως ανέφερα το ένα σκάφος ανελκύστηκε το 1948, αλλά δεν ξέρω τι απέγινε. Άραγε οδηγήθηκε στο απόμερο καρνάγιο Καρταπάνη όπου ξαναβυθίστηκε όπως φαίνεται στη φωτογραφία σου; Ή μήπως κατέληξε στα Μέθανα; Δυστυχώς δεν γνωρίζω πότε ενσωματώθηκε το τσιμεντόπλοιο στο λιμενοβραχίονα του Αγίου Γεωργίου Μεθάνων.
Σε άλλο φόρουμ έχω διαβάσει που γράφεις ότι το τσιμεντόπλοιο στου Καρταπάνη παρέμεινε εκεί μέχρι περίπου το 1974. Αν λοιπόν η ενσωμάτωση του τσιμεντόπλοιου στα Μέθανα έγινε πριν το 1970 τότε πρόκειται για το τσιμεντόπλοιο που ανελκύστηκε το 1948. Αν όχι τότε θα μπορούσε να είναι αυτό που ανελκύστηκε από το καρνάγιο του Βόλου γύρω στο 1974. Βέβαια δεν είναι απίθανο το τσιμεντόπλοιο που ανελκύστηκε το 1948 να είναι το ίδιο που ανελκύστηκε το 1974 και που κατέληξε στα Μέθανα…
Θα ήταν ενδιαφέρον αν υπήρχαν φωτογραφίες, ή τα ναυπηγικά σχέδια των τσιμεντόπλοιων τύπου ΙΙΙΒ καθώς και οι ακριβείς διαστάσεις τους για να μπορέσουμε να τα συγκρίνουμε με αυτά των δυο φωτογραφίων καθώς και με τις διαστάσεις του τσιμεντόπλοιου στα Μέθανα. Αν τα GENERAL LAMBERT και GENERAL JACOB 3 αποδειχτούν ότι ήταν διαφορετικού τύπου μεταξύ τους, τότε θα μάθουμε ποιο από τα δυο τους είναι στα Μέθανα.


Αγαπητέ Δημήτρη ας μην κουράζουμε τα μέλη του φόρουμε με ρητορική περί τρόπου αναγραφής της βιβλιογραφίας. Θα σου απαντήσω με προσωπικό μήνυμα.

[Πολικός]

Σε συνέχεια των εργασιών για τα ναυάγια του Παγασητικού και του Πηλίου που παρατέθηκαν από τους Dgalon και Explorer, θα ήθελα να προσθέσω ένα ναυάγιο που φαίνεται να ξέφυγε και στους δυο σας.

Αναφέρομαι στο ατμόπλοιο ΟΛΥΜΠΟΣ της Εταιρίας Τσιμέντων Βόλου «Όλυμπος». Το εργοστάσιο τσιμέντων «Όλυμπος» ιδρύθηκε το 1924 με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 80.000 λίρες Αγγλίας και λειτουργούσε στο δρόμο μεταξύ Βόλου-Αγριάς, με ετήσια παραγωγική δυνατότητα τους 15.000 τόνους.

Το πλοίο αγοράστηκε για να μεταφέρει τα προϊόντα της Εταιρίας Τσιμέντων «Όλυμπος» και έτσι το βλέπουμε στις δυο παρακάτω φωτογραφίες στις εγκαταστάσεις τους στην Αγριά, όπου παραλάμβανε χύδην φορτίο.

olympos 2b.jpg olympos3b.jpg

Image2b.jpg

Το ΟΛΥΜΠΟΣ (το αριστερό σκάφος) αναμένει να λάβει φορτίο στις εγκαταστάσεις της Εταιρίας Τσιμέντων «Όλυμπος» στην Αγριά, κοντά στο Βόλο.

Ας δούμε ένα σύντομο ιστορικό του σκάφους, που πιθανότητα ήταν και το μοναδικό πλοίο ιδιοκτησίας των Τσιμέντων «Όλυμπος» :
1919: ναυπηγήθηκε από ξυλία στο ναυπηγείο Odderoens Slip στο Kristiansand της Νορβηγίας και έφερε δυο ντίζελομηχανές. Χαρακτηριστικά: 712 τόνοι γκρος, 52,2 Χ 9,8 μέτρα.
12.19: ολοκληρώθηκε ως VILDANDEN για την νορβηγική A/S Motorskibsbygning, Kristiansand.
1922: πουλήθηκε στη A/S Sondenfjeldske Emissionsbank, Kristiansand.
1923: πουλήθηκε στη A/S Frogner, Skien.
1925: πουλήθηκε στη S.A. de Ciment de Volo "Olympos" και νηολογήθηκε στο Βόλο όπου έλαβε τον αύξων αριθμό 6 του νηολογίου Β’ κλάσεως.
7.8.28: προσάραξε στη θέση Σκλήθρο, στη βόρεια πλευρά του Πηλίου στα όρια των νομών Μαγνησίας και Λαρίσης. Το πλήρωμα του – 13 άτομα – το εγκατέλειψε με ασφάλεια αλλά το σκάφος απωλέσθηκε.

Παρακάτω παραθέτω μερικές φωτογραφίες του ΟΛΥΜΠΟΣ, ημιβυθισμένο και άγνωστο πότε.

olympos wreck1.jpg

Από τις φωτογραφίες δεν είναι δύσκολο να εντοπιστεί η ακριβής του θέση, η οποία είναι μπροστά από τις εγκαταστάσεις της «Όλυμπος» στην Αγριά. Προφανώς η επιχείρηση ανέλκυσης του δεν άργησε να γίνει, μιας και δεν πρέπει να ήταν μια δύσκολη υπόθεση δεδομένου του βάθους και του μεγέθους του σκάφους.

Αν το σκάφος βυθίστηκε στο Σκλήθρο σε προσβάσιμο βάθος θα πρέπει να υπέστει μια σχετική απογύμνωση από μεταλικά μέρη συμπεριλαμβανομένων και των μηχανών του. Θα είχε ενδιαφέρον να γίνει μια επιτόπια έρευνα για να μάθουμε αν υπάρχουν μέρη του ναυαγίου στο βυθό.

Πάντως το 1928 δεν ήταν μια καλή χρονιά για την Εταιρία Τσιμέντων Βόλου «Όλυμπος» μιας και πέρα από την απώλεια του σκάφους της, χρεοκόπησε. Έτσι συγχωνεύτηκε με την Ανώνυμη Γενική Εταιρία Τσιμέντων (ΑΓΕΤ) που είχε ιδρυθεί το 1911 από Ανδρέα Χατζηκυριάκο και είχε ένα εργοστάσιο στη Δραπετσώνα του Πειραιά με την επωνυμία «Ηρακλής».

[Dimitris Galon]

Ευχαριστώ πολύ Πολικέ που το μοιράστηκες μαζί μας!

Οι εξαιρετικές φωτογραφίες προέρχονται από προσωπικό αρχείο ή από κάποιο έντυπο; Αν πρόκειται για έντυπο θα είχες την καλοσύνη να μας αναφέρεις το όνομα του εντύπου, τον αριθμό τεύχους και την χρονολογία έκδοσης;

Ευχαριστώ πολύ
Με εκτίμηση
DG

[Πολικός]

Οι φωτογραφίες μου στάλθηκαν από ένα φίλο προκειμένου να βρω στοιχεία για το πλοίο. Άμα θες να ρωτήσω από που τις βρήκε.
Μιας και ανακινήθηκε το θέμα, να κάνω μια – δυο ερωτήσεις.

Το ΧΡΗΣΤΟΣ που αναφέρεις Explorer δεν μπορεί να είναι το σκάφος που πιθανολογείς. Αυτό βυθίστηκε στη Θεσσαλονίκη κατά τη γερμανική υποχώρηση και ανελκύστηκε μεταπολεμικά. Τελικά βυθίστηκε χρόνια αργότερα, με το όνομα ΒΕΛΟΣ, λόγω πρόσκρουσης σε βράχια στην ακτή του ορυχείου στο Αλτσί της Κρήτης. Δείτε σχετικά και στο Β’ τόμο του Ντούνη.

Αρχικό μήνυμα απο Dimitris Galon

Σλέπι ΧΡΗΣΤΟΣ
Ημερομηνία Βύθισης 1/4/1941
Τοποθεσία Όρμος Πτελεού

Φορτηγό Ατμόπλοιο ΔΡΑΚΟΥΛΗΣ
Ημερομηνία Βύθισης 1/1/1944
Τοποθεσία Δίαυλος Τρίκερι

Το ΔΡΑΚΟΥΛΗΣ που αναφέρεις Δημήτρη, πρέπει να είναι το ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΔΡΑΚΟΥΛΗΣ. Αλλά αυτό είχε βυθιστεί στη Χαλκίδα από γερμανικά βομβαρδιστικά στις 25 Απριλίου 1941. Μήπως έχεις κάνει λάθος που αναφέρεις ότι βυθίστηκε την 1/1/44 στο δίαυλο Τρίκερι;


Επίσης, αναφέρεις ότι το ΧΡΗΣΤΟΣ ήταν σλέπι και ότι βυθίστηκε στις 1/4/41, έχεις παραπάνω πληροφορίες για αυτό το γεγονός;