Βόλος, Πλάκες: Τα αόρατα σκουπίδια του Παγασητικού

[fivos]

Το καλοκαίρι που μας πέρασε έκανα μερικές βουτιές κοντά στο Βόλο σε μια περιοχή που οι ντόπιοι ονομάζουν "Πλάκες".

Οι Πλάκες βρίσκονται δεξιά του παραλιακού δρόμου που πηγαίνει προς δυτικό Πήλιο, 5 λεπτά από τον Βόλο και λίγο πριν -πολύ κοντά- στο εργοστάσιο τσιμέντων "Ηρακλής".
Θα βρείτε εκεί 2-3 μικρές παραλίες που ο δήμος έχει παραχωρήσει στους συλλόγους χειμερινών κολυμβητών του Βόλου "Τρίτων" και "Νηρεύς".

Οι παραλίες δεν φαίνονται από το ύψος του δρόμου - πρέπει να κατεβείτε μερικά σκαλάκια για να φτάσετε σ' αυτές- και είναι πραγματικά όμορφες και περιποιημένες μέσα στην απλότητά τους, με ξύλινες κατασκευές, κάδους απορριμμάτων και νερό για να κάνετε ένα ντους ή να πλύνετε τον εξοπλισμό σας μετά τη βουτιά.

Πριν βουτήξω, πίστευα ότι θα βρω ελάχιστη ζωή λόγω του εργοστασίου τσιμέντων Ηρακλής. Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική: Η περιοχή βρίθει από ζωή, αλλά δυστυχώς έχει πολλά (μα παρα-πολλά) σκουπίδια όλων των ειδών - πράγμα ιδιαίτερα απογοητευτικό, αφού οι ίδιες οι παραλίες είναι καθαρές και οργανωμένες με πολλούς κάδους απορριμμάτων

Συζητώντας το θέμα με κάποιους συγγενείς, μου πρότειναν να γράψω ένα άρθρο για την τοπική εφημερίδα "Ταχυδρόμος" το οποίο και δημοσιεύτηκε στο ένθετο περιοδικό της, στις 9 Σεπτεμβρίου 2007.

Ελπίζω η αντίδραση των ντόπιων που το διάβασαν καθώς και όποιων το διαβάσουν εδώ, να μη είναι να σταματήσουν να κολυμπούν στις Πλάκες - εξακολουθεί να είναι ένας θαυμάσιος βυθός - αλλά να ευαισθητοποιηθούν και να μη πετάνε το παραμικρό στη θάλασσα.

Δυστυχώς δεν υπήρχε χρόνος να δώσω το κείμενο σε κάποιον περιβαλλοντολόγο να το επιμεληθεί πριν την έκδοση. Είμαι σίγουρος ότι θα περιέχει ανακρίβειες και λάθη - και σ' αυτό περιμένω τη γνώμη σας - αλλά ελπίζω ότι τουλάχιστον επιτέλεσε το σκοπό του

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

Τα αόρατα σκουπίδια του Παγασητικού
- If it’s out of sight it’s out of mind -

Ημερολόγιο Κατάδυσης
Βόλος, Πλάκες, Αύγουστος 2007

Έζησα τα παιδικά μου χρόνια στον Αλμυρό κι επιστρέφοντας 43 χρόνων πια στη μικρή μου πατρίδα, ανακαλύπτω την ομορφιά της μέσα από άλλα μάτια κι άλλες εμπειρίες, φωτογραφίζοντας ερασιτεχνικά το βυθό του Παγασητικού.
Οι παρακάτω φωτογραφίες τραβήχτηκαν φέτος το Καλοκαίρι στις Πλάκες, στις παραλίες των χειμερινών κολυμβητών «Νηρεύς» και «Τρίτων» λίγο πριν το εργοστάσιο τσιμέντων «Ηρακλής».

Βυθίζομαι στο γοητευτικό γαλάζιο του Παγασητικού. Η ομορφιά του βυθού διακόπτεται από αναπάντεχες συναντήσεις: Παλιά ελαστικά αυτοκινήτων, μπουκάλια νερού, κουτάκια αναψυκτικών, απωλεσθέντα παπούτσια μπάνιου κυριών, κλουβιά καναρινιών, σπασμένες λεκάνες τουαλέτας και ένα τεράστιο πλήθος από αυτοσχέδια ψαροκάλαθα συνθέτουν μια μικρή θλιβερή χωματερή που καλύπτει όλη την έκταση απ' άκρη σε άκρη, κάτω από τα πόδια των ανυποψίαστων κολυμβητών.

Στο τέλος της κατάδυσης, έρχεται ως τραγική ειρωνεία η σουρεαλιστική εικόνα ενός μεγάλου κάδου σκουπιδιών του Δήμου: Ανοιχτός, στα 30 μέτρα βάθος, στολισμένος με αυγά καλαμαριών, σαν να περιμένει κάποιον αόρατο δύτη του δήμου να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα.

Μετά το αρχικό σοκ, έρχεται αυτόματα στο μυαλό η προφανής ερώτηση: «γιατί?» και δυστυχώς το συμπέρασμα είναι ότι όλοι έχουμε βάλει ένα λιθαράκι σ' αυτό.

Στα βάθη από 2 ως 30 μέτρα, οι μικροί γκρεμοί, οι ξέρες, οι μικρές κοιλότητες και τα δάση της ποσειδωνίας – αυτά που συνήθως απλά ονομάζουμε φύκια - αποτελούν το πιο ζωντανό τμήμα του παράκτιου οικοσυστήματος και το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη του γόνου των ψαριών και πολλών άλλων μικροοργανισμών.
Ένας βυθός που θα έπρεπε να είναι γεμάτος από σφουγγάρια, κοράλλια και να σφύζει από μικροζωή, είναι γεμάτος τοξικά πλαστικά και σκουριασμένα μεταλλικά σκουπίδια.
Κάποιοι οργανισμοί είναι σίγουρο πως δεν επιβιώνουν κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες και υποχωρούν. Κάποιοι άλλοι επιδεικνύουν την προσαρμοστικότητα και τη δύναμη της επιβίωσής τους προσπαθώντας να επιβληθούν στο σωρό των σκουπιδιών: Σφουγγάρια εμφανίζονται πάνω στα πλαστικά μπουκάλια και κοράλλια πάνω στα λάστιχα των αυτοκινήτων.
Μικρές πέρκες χρησιμοποιούν σαν φωλιά τα κουτάκια των αναψυκτικών, πολύχρωμοι σπειρογράφοι αποφασίζουν να κατοικήσουν πάνω στα εγκαταλειμμένα ψαροκάλαθα και πάγουροι ερημίτες μαθαίνουν να ισορροπούν πάνω στα κάγκελα ενός κλουβιού καναρινιού…

Κάποιοι ερευνητές ισχυρίζονται πως τα μεταχειρισμένα ελαστικά αυτοκινήτων αποτελούν ένα φτηνό κι ασφαλές υλικό δημιουργίας τεχνητών υφάλων για την αναγέννηση της υποβρύχιας ζωής. Υπάρχουν όμως ακόμη σοβαρές ενστάσεις απέναντι σ' αυτή την πρόταση γιατί η επίδραση των ελαστικών στο μικρο-περιβάλλον του βυθού δεν έχει μελετηθεί εκτενώς και βέβαια τέτοιες ενέργειες χρειάζονται σοβαρή περιβαλλοντική μελέτη για να εφαρμοστούν σωστά και αποτελεσματικά.

Το μόνο σίγουρο, είναι πως η ισορροπία του βυθού διαταράσσεται σοβαρά από τα ανθρώπινα σκουπίδια. Η ύπαρξή μιας ολόκληρης χωματερής στο βυθό στις "Πλάκες", δείχνει το προφανές έλλειμμα παιδείας που μας διακατέχει: μόλις κάτι βυθίζεται στο νερό, γίνεται πια αόρατο και παύει να μας απασχολεί. Όπως λένε κι οι αγγλόφωνοι: "If it's out of sight it's out of mind".

Μπορεί τα ψάρια να δηλητηριάζονται ή να λιγοστεύουν, οι παραλίες να μολύνονται αλλά κανένας μας δε συσχετίζει αυτά τα φαινόμενα με τα λάστιχα αυτοκινήτου που πέταξε στο βυθό, το πλαστικό μπουκάλι που "ξέχασε" στην παραλία ή το αποτσίγαρο που πέταξε στη θάλασσα. Μάθαμε να μεταθέτουμε την αιτία σε κάτι μεγαλύτερο, πιο αφηρημένο κι έξω από τις δυνάμεις μας, όπως τη βιομηχανία που μολύνει το περιβάλλον και τις διαρροές των τάνκερ που φέρνουν την ολική καταστροφή.
Η αλήθεια είναι όμως πως πρέπει παράλληλα να ευαισθητοποιηθούμε και να αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες. Οι βυθοί είναι απρόσιτοι από τα οχήματα του Δήμου και τα σκουπίδια σωρεύονται χωρίς επιστροφή.

Δεν βουτάω για να καταγράψω δυσάρεστες εικόνες. Ο βυθός στις Πλάκες, εξακολουθεί να είναι γοητευτικός.

Η ζωή βρίσκει τρόπους να επικρατεί και να αναγεννάται, σε πείσμα των σκουπιδιών.
Για πόσο όμως?
Αυτή είναι η ερώτηση που θά πρεπε να κάνουμε - καθένας στον εαυτό του - κάθε φορά που αφήνουμε ή πετάμε ένα σκουπίδι στη θάλασσα…

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

[Physalia]

Άψογο Φοίβε, Συγχαρητήρια!

[Nikos]

@ fivos

[nikostratos]

Μπράβο και πάλι μπράβο
Και να σκεφτείς πως εχθές το βράδυ είχαμε παρόμοια συζήτηση,
Για το πώς πρέπει να γράφονται τα κείμενα με σκοπό την αφύπνιση...

[Μπλε]

Πως μου είχε διαφύγει αυτό το θέμα τόσο καιρό?!?

Μπράβο Φοίβε, πολύ καλή η κίνηση και πολύ όμορφη η συνολική υλοποιήση του "προσωπικού" σου project.

Μου αρέσει πάρα πολύ ο τρόπος που κλείνεις το άρθρο σου, δείχνοντας την ομορφιά και κερδίζοντας το γόνιμο προβληματισμό του αναγνώστη.

[taucher]

Καθε καλοκαιρι συμμετεχω σε πολλους καθαρισμους βυθων σε ολοκληρη την Ελλαδα. Ειναι πολυ ομορφη εμπειρια, γνωριζεις τοπους, συμβαλεις στην καθαριοτητα των βυθων και κανεις και καταδυση. Ολα αυτα σε συνεργασια με τους τοπικους ΑΡΧΟΝΤΕΣ , δημαρχια και νομαρχια. Μπορει ο συλλογος να προτεινει κατι τετοιο και στο δημο Βολου και στη νομαρχρια Μαγνησιας. Πιστευω πως πολλοι απο εμας ειναι διατεθυμενοι να παρουν μερος .

[geogeo]

Ομολογώ ότι κι εγώ τώρα το είδα ...
Μπράβο Φοίβε, είναι εξαιρετικό

Btw Το καλοκαίρι είμουν κι εγώ στην περιοχή, στο camping στο Καστρί. Ο βυθός της περιοχής (όσο μπορώ να δω με ελεύθερη) είναι πανέμορφος.

[D.Poursanidis]

Πολύ όμορφα παρουσιασμένο το θέμα....

Αλλά από αυτό απορρέει και ένας προβληματισμός σχετικά με τους καθαρισμούς.....

Μήπως κάποια απο αυτά τα "σκουπίδια" ανήκουν πλέον σε κάποιους νέους κάτοικους?
Μήπως πρέπει να είμαστε επιλεκτικοί στο θέμα "σκουπίδια" στην θάλασσα?

Ναι, πριν πέσουν στο νερό και μέχρι να φτάσουν σε ένα σημείο που αποτελούν ένα νέο υπόστρωμα για οργανισμούς ήταν σκουπίδι.
Απο ένα σημείο και μετά όμως?....

Το κλείνω εδώ γιατι φεύγω εκτός...

[geogeo]

Αρχικό μήνυμα απο D.Poursanidis

Πολύ όμορφα παρουσιασμένο το θέμα....

Αλλά από αυτό απορρέει και ένας προβληματισμός σχετικά με τους καθαρισμούς.....

Μήπως κάποια απο αυτά τα "σκουπίδια" ανήκουν πλέον σε κάποιους νέους κάτοικους?
Μήπως πρέπει να είμαστε επιλεκτικοί στο θέμα "σκουπίδια" στην θάλασσα?

Ναι, πριν πέσουν στο νερό και μέχρι να φτάσουν σε ένα σημείο που αποτελούν ένα νέο υπόστρωμα για οργανισμούς ήταν σκουπίδι.
Απο ένα σημείο και μετά όμως?....

Το κλείνω εδώ γιατι φεύγω εκτός...

Μπορείτε να διαβάσετε σχετικά με τον συλλογισμό του φίλου Δημήτρη κι εδώ , στην συζήτηση που έγινε προ καιρού με αφορμή τον καθαρισμό των βυθών που οργανώνεται από τα καταδυτικά κέντρα.

[geogeo]

Σήμερα στα ΝΕΑ υπάρχει το παρακάτω άρθρο του δημοσιογράφου κ. Μάνου Χαραλαμπάκη, που βασίστηκε στο παρόν thread και περιέχει φωτο και μερικές απόψεις του Φοίβου.
Επίσης σήμερα γύρω στις 10.45, με αφορμή το παρακάτω άρθρο αλλά και με την ιδιότητα του Προέδρου του Συλλόγου μας, ο Φοίβος θα μιλήσει στο TV Μακεδονία.
Οποιος έχει πρόσβαση σε τηλεόραση τέτοια ώρα ας το δει και ας μας πει ...

Μπράβο Φοίβε






ΠΕΜΠΤΗ
12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008
Αρ.Φύλλου:19.156
ΕΛΛΑΔΑ

Γαλάζιος... σκουπιδότοπος


Τα ψάρια φτιάχνουν φωλιές σε βαρέλια και τενεκέδες που καλύπτουν τον βυθό

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάνος Χαραλαμπάκης manosh@dolnet.gr

Αλουμινένια κουτάκια, αλυσίδα από άγκυρα, βαρέλια, πλαστικά μπουκάλια, μέχρι και καρέκλες εντόπισε ο φωτογραφικός φακός στον βυθό

Ο 44χρονος ερασιτέχνης αυτοδύτης κ. Φοίβος Βιλανάκης βούτηξε τον περασμένο Αύγουστο στην περιοχή Πλάκες του Βόλου, όπου βρίσκονται οι παραλίες Νηρεύς και Τρίτων των χειμερινών κολυμβητών. Ήταν πανέτοιμος να φωτογραφίσει τις ομορφιές του βυθού όπως συνηθίζει να κάνει κατά τις βουτιές του στις ελληνικές θάλασσες. Η υποβρύχια κάμερά του όμως αποκάλυψε έναν μίνι σκουπιδότοπο, τον οποίο έκρυβαν καλά τα νερά του Παγασητικού.

Ανάμεσα στα ψάρια, τα θαλασσινά και την πλούσια χλωρίδα, ο φακός αιχμαλώτισε έναν κάδο σκουπιδιών του δήμου, μπουκάλια και κουτάκια αναψυκτικών, έναν σκουριασμένο τενεκέ λαδιού όπου είχαν βρει καταφύγιο ψάρια και κοχύλια, μία πλαστική καρέκλα, λάστιχα αυτοκινήτου, ένα πλαστικό παπούτσι κολυμβητή, αυτοσχέδια ψαροκάλαθα...
Είναι τα «αόρατα» σκουπίδια. Οι αφανείς χωματερές των βυθών, τις οποίες οι λουόμενοι και οι παραθεριστές δεν μπορούν να δουν όταν απολαμβάνουν τα καλοκαιρινά τους μπάνια. Κι όμως, τα σκουπίδια που αποτελούν μόνιμο κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον βρίσκονται μόλις 10- 30 μέτρα κάτω από τα πόδια τους. Οι υποβρύχιες κάμερες των ερασιτεχνών αυτοδυτών τα εντοπίζουν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και αποδεικνύουν την έκταση της περιβαλλοντικής καταστροφής.

«Στοίβες ολόκληρες»
«Συνήθως βουτάμε για να θαυμάσουμε και να φωτογραφίσουμε κάτι ωραίο στον βυθό. Ωστόσο, τόσο εγώ όσο και τα υπόλοιπα μέλη του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αυτοδυτών Τηθύς (www. scubadive.gr) συναντάμε συχνά στον βυθό τέτοιες δυσάρεστες εκπλήξεις» τονίζει ο κ. Βιλανάκης, που είναι και πρόεδρος του συλλόγου. «Είναι τραγικό να βλέπεις στοίβες από κουτάκια αναψυκτικών ή γυάλινα μπουκάλια στον βυθό. Ή το... σουρεαλιστικό θέαμα ενός κάδου απορριμμάτων που αντί να βρίσκεται στην ξηρά για να συγκεντρώνει σκουπίδια, έχει μετατραπεί ο ίδιος σε σκουπίδι μέσα στη θάλασσα».
Στις πρώτες υποβρύχιες εξορμήσεις του ο 43χρονος αυτοδύτης αντικρύζοντας τις θαλάσσιες χωματερές σοκαριζόταν. Σιγά σιγά όμως άρχισε να συνηθίζει την εναλλαγή όμορφων εικόνων και σκουπιδιών. Συνέχισε να τραβάει όμως φωτογραφίες και να τις δημοσιοποιεί προκειμένου να ευαισθητοποιεί τους πολίτες να μην πετούν σκουπίδια στη θάλασσα.
Η περιοχή Πλάκες, όπου καταδύθηκε πέρυσι, αποτελεί γνωστό ψαρότοπο. «Είναι πιθανόν λοιπόν η μεγαλύτερη ζημιά να οφείλεται στους ψαράδες που είτε ακούσια είτε εκούσια ρίχνουν τα σκουπίδια στη θάλασσα».

Βαρέλι- βόμβα
Τα «αόρατα» σκουπίδια, όπως τα ονόμασε ο αυτοδύτης, δεν αποτελούν θλιβερό προνόμιο μόνο του Παγασητικού. Το πρόβλημα δεν είναι τοπικό. Πριν από λίγες ημέρες ο κ. Βιλανάκης βούτηξε στην παραλία του Αγ. Βασιλείου στον Κορινθιακό. Η υποβρύχια κάμερά του εκτός από ψάρια και θαλάσσια φυτά αιχμαλώτισε για ακόμη μια φορά πλούσια γκάμα... σκουπιδιών: «Ένα σφραγισμένο βαρέλι σε απόσταση μόλις 50 μέτρων από την παραλία των λουομένων. Ουδείς γνωρίζει πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι το περιεχόμενό του και το οποίο θα απελευθερωθεί όταν σκουριάσει και ανοίξει». Φωτογράφισε ακόμη λάστιχα, πλαστικά μπουκάλια ακόμη και μια σαγιονάρα πάνω στην οποία είχε φυτρώσει ένα κοράλλι. Όπως προσθέτει, πολλά από τα μέλη του συλλόγου διαπιστώνουν ότι παρόμοια είναι η εικόνα του βυθού σε αρκετές θάλασσες της Ελλάδας. Γι΄ αυτό συχνά οι φωτογραφίες δημοσιεύονται στο site προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες.


Είχαν κάνει το λιμανάκι χωματερή

Καταστρέφουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα





email απόκομμα εκτύπωση