Πνευμοθώρακας & εμφύσημα μεσοθωράκιου

ΘΩΚΤΑΡΙΔΗΣ ΚΩΣΤΑΣ · #1 19-11-08, 14:37

ΑΤΥΧΗΜΑ ΑΠΟ ΥΠΕΡΔΙΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΟΔΟ

Αν ένα φυσιολογικό άτομο κρατήσει την ανάσα του είτε θέλοντας είτε χωρίς να το θέλει και πάρει το δρόμο για την επιφάνεια,οι πνεύμονες του διαστέλλονται μέχρι το σημείο που τους επιτρέπει ο θωρακικός κλωβός. (Υπάρχουν και παθολογικές καταστάσεις όπως μια πρόσφατη λοίμωξη του αναπνευστικού, η ύπαρξη βρογχολιθου ή πτυχής βλεννογόνου που μπορούν να οδηγήσουν σε φράξιμο ενός βρόγχου κατά την κατάδυση και σε εμβολή από αέρα χωρίς ο πάσχων να κρατάει την ανάσα του κατά την ανάδυση).
Στη συνέχεια και όταν η διαφορά πίεσης μεταξύ του αέρα των κυψελίδων και περιβάλλοντος φθάσει τα 80 mmHg περίπου, η πνευμονική κυψελίδα σπάει και αέρας εισέρχεται αρχικά ανάμεσα στις κυψελίδες.
Από εκεί και μετά περιγραφθηκαν τρεις δρόμοι:

1. ΕΜΒΟΛΗ ΑΠΟ ΑΕΡΑ

Κατά την οποία σπάνε τριχοειδή του πνεύμονα, αέρας εισέρχεται μέσα στην κυκλοφορία και στη συνέχεια φυσαλίδες αέρα μεταφέρονται μέσω του αρτηριακού σκέλους της κυκλοφορίας και εμβάλουν αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα ζωτικά όργανα όπως ο εγκέφαλος και η καρδιά.

2. ΠΝΕΥΜΟΘΩΡΑΚΑΣ

Κατά τον οποίο μια κυψελίδα ή μια ομάδα κυψελίδων σπάει προς τον υπεζωκοτικο χώρο και αέρας εξέρχεται από αυτές στον υπεφωκοτικο χώρο ανάμεσα στον πνεύμονα και το θωρακικό τοίχωμα.
Η αρνητική πίεση που επικρατούσε μέσα στην υπεζωκοτικη κοιλότητα και κρατούσε τον πνεύμονα σε επαφή με το θωρακικό τοίχωμα γίνετε ίση με την ενδοπνευμονικη και ο πνεύμονας λόγω ελαστικοτητος μαζεύεται είτε ολόκληρος είτε κατά ένα τμήμα του γύρω από τον κύριο βρόγχο χάνοντας έτσι τη λειτουργικότητα του.

3. ΕΜΦΥΣΗΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ

Κατάσταση κατά την οποία αέρας διαφεύγει στο χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στους πνεύμονες. Αυτός ο αέρας είναι δυνατόν κάτω από ορισμένες συνθήκες να περάσει και γύρω από το σάκο μέσα στον οποίο βρίσκεται η καρδιά και να προκαλέσει διαταραχές της λειτουργίας λόγω της πίεσης που θα ασκεί πάνω της.
Είναι δυνατόν επίσης ο αέρας να επεκταθεί προς τον τράχηλο κάτω από το δέρμα (υποδόριο εμφύσημα).

Κ Λ Ι Ν Ι Κ Ε Σ Ε Ι Κ Ο Ν Ε Σ - Α Ν Τ Ι Μ Ε Τ Ω Π Ι Σ Η

1. Η ΕΜΒΟΛΗ ΑΕΡΟΣ στα εγκεφαλικά αγγεία οδηγεί σε διακοπή της παροχής αίματος μικρής διάρκειας αλλά ικανής να προκαλέσει μόνιμη βλάβη σε διάφορα τμήματα του εγκεφάλου ενώ εγκεφαλικό οίδημα συνυπάρχει σε κάθε περίπτωση εγκεφαλικής εμβολής από αέρα.
Η έναρξη των συμπτωμάτων κατά την εγκεφαλική εμβολή γίνεται κατά τη διάρκεια της ανόδου ή το πολύ μέσα σε 5-10 λεπτά από την ανάδυση έχουν δε αιφνίδιο και δραματικό χαρακτήρα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις είναι δυνατόν η εμφάνιση των συμπτωμάτων να καθυστερήσει λόγω του ότι οι φυσαλίδες αέρα έμειναν εγκλωβισμένες αυτό το χρονικό διάστημα μέσα στις αριστερές καρδιακές κοιλότητες.
Η κλινική εικόνα από τους πνεύμονες χαρακτηρίζεται από πόνο στο στήθος , βήχα, αιματηρή απόχρεμψη (αιματηροί αφροί από το στόμα ή και τη μύτη) και δύσπνοια χωρίς να είναι απαραίτητο να υπάρχουν όλα μαζί.
Η κλινική εικόνα από το νευρικό σύστημα δεν είναι πάντα η ίδια.
Είναι δυνατόν να παρουσιαστεί :
ΑΜΕΣΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ δηλαδή απώλεια αισθήσεων και επαφής με το περιβάλλον, ή μια ποικιλία συμπτωμάτων όπως : ζάλη, σύγχυση,διαταραχές προσανατολισμού.
ΠΑΡΑΛΥΣΗ ή ΥΠΑΙΣΘΗΣΙΑ που αντιστοιχεί σε βλάβη συγκεκριμένου σημείου της εγκεφαλικής ουσίας π.χ. παράλυση ενός άκρου ή των δυο αριστερών ή των δυο δεξιών άκρων, τύφλωση, διαταραχές στην όραση, διαταραχές ισορροπίας κλπ, ανάλογα με την θέση των φυσαλίδων.
Επίσης σπασμοί είναι δυνατόν να εμφανιστούν από τα πρώτα λεπτά.
Στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να παρουσιαστεί shock η κατευθείαν θάνατος. Η νόσος είναι δυνατόν να παρουσιαστεί και με διαταραχές από τον λαβύρινθο (έσω αυτί). Εμβολή από αέρα της έσω ακουστικής αρτηρίας θα έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση διαταραχών από το λαβύρινθο.
Εκδηλώνεται με αιφνίδια έναρξη ιλίγγου κατά την άνοδο ή πέντε λεπτά μετά την ανάδυση. Συνοδεύεται από βούισμα στα αυτιά, νευροαισθητηριο βαρηκοϊα και συνήθως από άλλα νευρολογικά συμπτώματα.

Δ Ι Α Γ Ν Ω Σ Η

Είναι το σοβαρότερο καταδυτικό ατύχημα.
Είναι δυνατόν να επέλθει ο θάνατος μέσα στα πρώτα λεπτά ή να παραμείνουν σοβαρές νευρολογικές βλάβες.
Η γρήγορη διάγνωση και η άμεση εφαρμογή των πρώτον βοηθειών είναι καθοριστικές για τη μετέπειτα πορεία του πάσχοντος.
Η διάγνωση θα τεθεί έγκαιρα εφόσον πάρουμε ή έχουμε έγκυρες πληροφορίες για το πρόγραμμα και το ιστορικό της κατάδυσης και εφόσον διατηρούμε υψηλή την υποψία για την επέλευση της νόσου.
Ακόμα και ένα μόνο νευρολογικό σύμπτωμα πρέπει να μας θέτει σε συναγερμό για αντιμετώπιση εγκεφαλικής εμβολής από αέρα.
Η εγκεφαλική εμβολή είναι δυνατόν να συνοδεύεται και με μια από τις δυο άλλες ή και με τις δυο διαταραχές από υπερδιασταση του αέρα στους πνεύμονες δηλαδή τον πνευμοθώρακα ή το εμφύσημα μεσοθωρακιου και τα επακόλουθα του.

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΗΣ

1.ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΟΔΩΝ

2.ΧΟΡΗΓΗΣΗ 100% ΟΞΥΓΟΝΟ

3.ΑΜΕΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΘΑΛΑΜΟ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣ

Τεχνητή αναπνοή με εμφυσήσεις στόμα με στόμα απαγορεύονται εφόσον διατηρεί ο πάσχων έστω και μια αναπνοή.
Αυτό διότι κατά την εμφύσηση αέρα μέσα στους πνεύμονες του αυξάνουμε την ενδοκυψελικη πίεση και στέλνουμε νέες ποσότητες αέρα μέσα στο αγγειακό δίκτυο χειροτερεύοντας έτσι την κατάσταση.
Διατήρηση της αναπνοής και της κυκλοφορίας με τη γνωστή καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση θα επιχειρήσουμε όταν είμαστε σίγουροι ότι διαφορετικά θα χάσουμε έτσι και αλλιώς τον πάσχοντα.
Παλαιότερα πιστεύονταν ότι η τοποθέτηση του πάσχοντος σε αριστερή πλάγια θέση και με το κεφάλι σε χαμηλότερο επίπεδο από το υπόλοιπο σώμα βοηθούσε στο να μην κινηθούν οι φυσαλίδες προς τον εγκέφαλο και βελτίωνε την κατάσταση του ασθενούς.
Σύγχρονες εργασίες κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν σκύλοι σαν πειραματόζωα και τους προκλήθηκε εμβολή υπό γενική αναισθησία βρέθηκε ότι αυτή η θέση τελικά επιβαρύνει παρά ωφελεί τον πάσχοντα.
Η άμεση μεταφορά του σε θάλαμο αποσυμπιεσης και η αντιμετώπιση του σύμφωνα με τους πίνακες με σκοπό την ελάττωση του μεγέθους των φυσαλίδων, την βελτίωση της οξυγόνωσης της πάσχουσας περιοχής και της αντιμετώπισης του εγκεφαλικού οιδήματος (υπερβαρικό οξυγόνο) είναι ζωτικής σημασίας.
Η θεραπεία διά επανασυμπίεσης συνοδεύεται από φαρμακευτική θεραπεία.
Η αεροδιακομιδη αν γίνει με ελικόπτερο που δεν έχει την δυνατότητα να διατηρήσει την πίεση της καμπίνας του σε μια ατμόσφαιρα θα πρέπει να μην ξεπεράσει κατά την πτήση το ύψος των 150 μέτρων εκτός και αν εκτιμάτε ότι θα προστεθεί επιπλέον χρόνος που θα είναι κρίσιμος για τη ζωή του πάσχοντος.
Αν γίνει με αεροπλάνο θα πρέπει να ενημερωθεί ο χειριστής για το ότι χρειαζόμαστε πίεση μιας ατμόσφαιρας μέσα στην καμπίνα για να μην μεγενθυθουν οι φυσαλίδες αέρα καθώς και φυσαλίδες αζώτου που θα υπάρχουν στο αίμα από την κατάδυση.
Εννοείται ότι καθ όλη τη διάρκεια της διακομιδής θα συνεχίσουμε την υποστήριξη του πάσχοντος διατηρώντας ανοιχτές αεροφορους οδούς και χορηγώντας 100% οξυγόνο.
Από τα παραπάνω φαίνεται πόσο αναγκαία είναι η καλή εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες καθώς και πόσο αναγκαία είναι η ύπαρξη φορητού θαλάμου αποσυμπιεσης στις σχολές και όπου επιτελείται οργανωμένη κατάδυση. Επίσης φαίνεται και η αναγκαιότητα ύπαρξης εκτός των άλλων και μιας φιάλης οξυγόνου στον καταδυτικό μας εξοπλισμό και ενός στοματοφαρυγγικού καθετήρα που κρατά ανά πάσα στιγμή ανοιχτό το στοματοφάρυγγα και δεν επιτρέπει στη γλώσσα να τον κλείσει γλιστρώντας προς τα πίσω.

Π Ν Ε Υ Μ Ο Ν Ο Θ Ω Ρ Α Κ Α Σ

Ο πνευμονοθώρακας εμφανίζεται με αιφνίδια εισβολή δύσπνοιας και θωρακικό πόνο στην περιοχή της βλάβης.
Αν τοποθετήσουμε τις παλάμες μας στις δυο πλευρές του θώρακα στην πλάτη του πάσχοντος και του ζητήσουμε να προφέρει κατ επανάληψη τον αριθμό 33 ψάχνοντας όλο το θώρακα, θα νιώσουμε τις φωνητικές δονήσεις ελαττωμένες ή δεν θα υπάρχουν καθόλου στην περιοχή της βλάβης.
Εκτελώντας επίκρουση στο θώρακα ίσως ακούσουμε διαφορετικό (τυμπανικό) ήχο στην περιοχή της βλάβης από ότι στον άλλο πνεύμονα (σε απλό πνευμοθώρακα), ενώ ο γιατρός θα ανακαλύψει επιπρόσθετα και ελάττωση του αναπνευστικού ψιθυρίσματος.
Οταν ήμαστε σίγουροι ότι πρόκειται μόνο για πνευμοθώρακα χωρίς να συνυπάρχει εμβολή από αέρα δεν γίνεται θεραπεία σε θάλαμο διότι μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές (πνευμοθώρακας υπό τάση).
Αναζητήστε λοιπόν το ποιο κοντινό νοσοκομείο και μεταφέρετε τον πάσχοντα.Η διάγνωση του πνευμοθώρακα θα επιβεβαιωθεί ακτινολογικά στο νοσοκομείο.

Ε Μ Φ Υ Σ Η Μ Α
Μ Ε Σ Ο Θ Ω Ρ Α Κ Ι Ο Υ

Ηπια συμπτώματα. Οπισθοστερνικός πόνος που γίνεται χειρότερος κατά την εισπνοή.
Συνήθως δεν υπάρχουν σημεία αναπνευστικής δυσχέρειας.
Συχνά ο αέρας που διαφεύγει φθάνει μέχρι τον τράχηλο και στην περιοχή πάνω από τις κλείδες και φουσκώνει το δέρμα προκαλώντας το λεγόμενο υποδόριο εμφύσημα.
Αν πιέσουμε με τα δάχτυλα μας την περιοχή του εμφυσήματος αισθανόμαστε ότι ακριβώς νιώθουμε σφίγγοντας στα χέρια μας φρέσκο χιόνι (κριγμος).
Η συγκέντρωση αέρα στην περιοχή του τραχήλου μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στην κατάποση ή μεταβολή του τόνου της φωνής λόγω πίεσης του οισοφάγου ή της τραχείας αντίστοιχα.
Αν η πίεση του αέρα που διαφεύγει μέσα στο μεσοθωρακιο είναι υψηλή, πιέζει την καρδιά και δυσχεραίνει την πλήρωση της με το αίμα που πρέπει να προωθήσει στα μεγάλα αγγεία.
Η κατάσταση αυτή θεωρείτε σπάνια.
Αν με το εμφύσημα συνυπάρχει με εμβολή από αέρα ακολουθούμε την θεραπεία της εμβολής.
Αν αντιμετωπίζουμε μόνο το εμφύσημα αρκεί η καλή ιατρική παρακολούθηση με συχνό ακτινολογικό και ηλεκτροκαρδογραφικό έλεγχο.
Για κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις επικοινωνήστε με τη διεύθυνση του θαλάμου αποσυμπίεσης.

Π Ρ Ο Λ Η Ψ Η

Καλή εκπαίδευση αυτοδυτών.
Καλή εξέταση του αναπνευστικού συστήματος τόσο κλινική όσο και ακτινολογική ώστε να αποκαλυφθούν τυχόν βλάβες που μπορεί να
οδηγήσουν σε σύνδρομο υπερδιατασης.
Συνεχής ενημέρωση
Σωστός και πλήρης προγραμματισμός κατάδυσης.
Συντήρηση εξοπλισμού.
Διατήρηση φόβου και υποψίας για την εμβολή.
Γνώση της τεχνικής της ελεύθερης ανάδυσης.
Οχι βαθιές ανάσες και ποτέ συγκράτηση της αναπνοής κατά την αυτόνομη κατάδυση.
Γνώση σειράς ενεργειών για την αντιμετώπιση της εμβολής από αέρα.
Γνώση του τρόπου κινητοποίησης σωστικών μέσων και θαλάμου αποσυμπιεσης.